Đồng Hỷ – Thái Nguyên: Đất quy hoạch nghĩa trang bị chính quyền cho thuê sử dụng sai mục đích

VHDN: Nhiều năm đã qua người dân trong xã Tân Lợi, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên qua đời không có nơi an táng cố định theo quy hoạch, phải tự chôn ở vườn nhà, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Việc phải xây dựng ngay một nghĩa trang là nguyện vọng của chính quyền và nhân dân trong xã.

Năm 2000, xã Tân Lợi lập qui hoạch xây dựng nghĩa trang. Năm 2008, xóm Tân Thành, xã Tân Lợi có văn bản xin đất làm nghĩa trang với diện tích 4.558m2. Năm 2014 UBND huyện Đồng Hỷ phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 xây dựng nghĩa trang xã Tân Lợi với diện tích đất trên thửa đất số 207 tờ bản đồ 25 xã Tân Lợi. Thế nhưng, nghĩa trang đã không được xây dựng từ đó đến nay bởi một lý do rất đơn giản là chính quyền huyện và xã đã cho doanh nghiệp tư nhân thuê diện tích đất này để khai thác khoáng sản. Người dân ở xã nghèo bức xúc, đội đơn khắp nơi kêu cứu. Người chết vẫn không có chỗ chôn. Chính quyền xã làm ngơ vì đang bận họp bàn đón “nông thôn mới”.

ĐẤT NGHĨA TRANG ĐÃ ĐƯỢC PHÊ DUYỆT QUY HOẠCH XÂY DỰNG

Kể từ năm 2000, do nhu cầu thiết yếu, người dân xã Tân Lợi đã kiến nghị với chính quyền xây dựng nghĩa trang để chôn cất người dân mỗi khi qua đời (từ trước đó hầu hết phải chôn ở quanh vườn mỗi gia đình). Năm 2008 xóm Tân Thành và xã Tân Lợi đã có văn bản gửi cấp có thẩm quyền là UBND huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên xin cấp đất xây dựng nghĩa trang. Ngày 21/4/2014 bằng Quyết định số 1325/QĐ-UBND, UBND huyện Đồng Hỷ phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 xây dựng nghĩa trang xã Tân Lợi với diện tích 4.558m2 đất tại thửa đất số 207 tờ bản đồ số 25 xã Tân Lợi. Để có  được quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 này, các cơ quan tham mưu của UBND huyện Đồng Hỷ và xã Tân Lợi đã phải mất gần 6 năm khảo sát, tính toán mới ra được nó (từ năm 2008 đến năm 2014). Quyết định phê duyệt quy hoạch xây dựng nghĩa trang thật sự đã làm an lòng người dân xã Tân Lợi. Nhưng quyết định đã không được triển khai thực hiện, làm cho niềm tin của dân vào chính quyền xã Tân Lợi và huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên thêm giảm sút?

AI ĐÃ CHO DOANH NGHIỆP THUÊ ĐẤT QUY HOẠCH NGHĨA TRANG ĐỂ SỬ DỤNG SAI MỤC ĐÍCH?

Trong tài liệu giải quyết nội dung tố cáo của công dân về quy hoạch nghĩa trang xã Tân Lợi, UBND tỉnh Thái Nguyên thu thập có thể hiện một biên bản hội nghị thống nhất việc triển khai hợp đồng lập ngày 02/2/2013 giữa đại diện Phòng Kinh tế hạ tầng, Phòng Tài nguyên Môi trường huyện Đồng Hỷ và UBND xã Tân Lợi, Mỏ sắt Trại Cau và Công ty cổ phần Nhẫn xác định: “Diện tích đất để thực hiện dự án của Công ty cổ phần Nhẫn có một phần nằm trong diện tích đất qui hoạch làm nghĩa trang và khu xử lý rác của xã Tân Lợi.

Để tạo thuận lợi cho Công ty cổ phần Nhẫn thực hiện dự án, thống nhất cho Công ty cổ phần Nhẫn thuê, sử dụng 70% diện tích quy hoạch bãi rác và 60% diện tích quy hoạch nghĩa trang”. Nhưng thực tế Công ty cổ phần Nhẫn đã sử dụng toàn bộ thửa đất số 105, tờ bản đồ 25 xã Tân Lợi (đất trong qui hoạch của ông Liễu Văn Hai 5.550m2, ông Trần Văn nguyên 2.970m2) để sản xuất kinh doanh khai khoáng quặng. Công ty cổ phần Nhẫn ngày đêm bơm bùn đất san lấp toàn bộ khu vực này. Hiện tại lớp bùn đất đã dày lên hơn một mét dẫn đến không thể sản xuất nông nghiệp cũng như không thể triển khai xây dựng nghĩa trang được nữa.Trước bức xúc của người dân và sức ép của dư luận, UBND huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên sau đó đã có Quyết định “chữa cháy” số 2674/QĐ-UBND ngày 30/5/2016 bằng việc điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 xây dựng nghĩa trang xã Tân Lợi. Thực chất là mở rộng ra bên cạnh 609,8m2 trên nền bãi đá cho dân an táng vì chỗ quy hoạch bằng Quyết định 1325/QĐ-UBND đã cho thuê không thu lại được.

Nhưng thật khổ thay cho người dân chỗ mới lại không thể an táng được vì nó là bãi đá phải có máy móc mới đào được hố chôn. Dân xã miền núi quá nghèo lấy đâu ra tiền thuê máy móc đào hố ? Từ khi được điều chỉnh qui hoạch (2016) đến nay, gần 10 người dân trong xã chết mới có được 01 người chôn ở khu vực này và phải thuê 01 ca máy xúc mới đào hố chôn được. Những người khác không có tiền đành phải chôn ở vườn nhà mình. Vẫn tái diễn tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Ngày 10/3/2017 sau khi kiểm tra xem xét đánh giá sự việc, UBND tỉnh Thái Nguyên đã có kết luận nội dung tố cáo của người dân đối với sự việc nghĩa trang xã Tân Lợi. Mặc dù kết luận có chỉ ra việc Công ty cổ phần Nhẫn ký hợp đồng thuê đất để xây dựng các công trình phụ trợ cho việc tuyển quặng là sai quy định của pháp luật (đất đang sản xuất nông nghiệp), nhưng tài liệu trích dẫn có trong kết luận của UBND tỉnh và quan sát cách xử lý, giải quyết mà UBND huyện Đồng Hỷ và UBND xã Tân Lợi suốt thời gian vừa qua đã tự nó trả lời: Công ty cổ phần Nhẫn không tự ý xây dựng, lắp đặt thiết bị khai thác khoáng sản trên đất nông nghiệp đã quy hoạch, xây dựng nghĩa trang. Mà việc làm của Công ty này được sự cho phép của UBND huyện Đồng Hỷ và UBND xã Tân Lợi (có thể hiện bằng biên bản cuộc họp ngày 02/2/2013) Công ty cổ phần Nhẫn không thể tự ý sử dụng đất sai mục đích.

Dư luận mong rằng không ai khác UBND xã Tân Lợi, UBND huyện Đồng Hỷ tỉnh Thái Nguyên sớm cầu thị, nhanh chóng khắc phục sai phạm này để ổn định tình hình địa phương, tránh khiếu kiện kéo dài.

Nguyên Bình -Ngọc Long