Món dưa hành của mẹ

VHDN: Mỗi năm Tết đến xuân về, tôi nhớ lại những kỷ niệm giúp mẹ làm món dưa hành, mà cha ông ta đúc kết trong câu ca dao: “Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”.

Tết tết tết tết đến rồi, Tết tết tết tết đến rồi…, lũ trẻ con xóm tôi thường hay hát bài hát đó. Dường như chúng cũng đang háo hức, mong đợi tết đến giống như tôi ngày xưa vậy. Một năm cũ sắp qua đi, những lo lắng, những gian lao, bươn chải của cuộc sống sắp khép lại, cũng là lúc chúng ta nghỉ ngơi, sum vầy, đoàn viên cùng gia đình đón Tết. Mỗi năm Tết đến xuân về, tôi nhớ lại những kỷ niệm cùng với mẹ trong những ngày giáp Tết, đó là giúp mẹ làm món dưa hành, mà được cha ông ta đúc kết trong câu ca dao: “Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”.

Đây cũng là món không thể thiếu trong ngày Tết của gia đình tôi. Tôi nhớ, hằng năm cứ vào khoảng ngày 20 âm lịch trở đi, tôi thường ra chợ với mẹ để mua sắm đồ tết và không quên ghé vào cửa hàng rau củ để lựa chọn hành. Mẹ vừa mua nhưng vừa hướng dẫn cho tôi cách chọn hành làm sao để cho ngon. Tôi thấy mẹ chọn loại hành củ nhỏ, màu trắng. Sau đó cho vào chậu ngâm bằng nước vo gạo, bỏ thêm ít muối hột, ngâm trong một đêm. Sáng hôm sau, đổ nước vo gạo, thay bằng nước lã, cũng bỏ thêm muối vào ngâm thêm một ngày. Tôi hỏi vì sao phải ngâm hành trong nước hả mẹ? Mẹ nói rằng vì ngâm như thế có tác dụng cho hành đỡ cay và hăng hơn. Sau đó mẹ bảo tôi vớt hành ra bóc vỏ, cắt rễ, để ráo nước. Bước tiếp theo mẹ bảo tôi hãy đun nước sôi, sau đó để nguội dần vừa đủ độ âm ấm. Tôi quan sát thấy mẹ pha 2 thìa muối, 2 thìa đường, 2 thìa giấm trắng vào 1 lít nước. Cuối cùng là xếp những củ hành vào lọ thủy tinh, đổ nước đã pha sẵn cho ngập, rồi nén như muối dưa. Để thêm bắt mắt và đẹp mẹ còn cho thêm cà rốt, đu đủ vào dầm cùng với hành. Sau 1 tuần hành mới ăn được.

Dưa hành là món ăn bình dị, dân dã không thể thiếu của người Việt Nam, vì nó không chỉ tượng trưng cho món ăn ngày Tết, mà theo y học nó còn là gia vị giúp người ăn tiêu hóa tốt và thấy ngon miệng hơn nếu ăn món dưa hành chua chua mằn mặn với bánh chưng xanh. Vị chua giòn thơm của dưa hành cùng miếng thịt mỡ béo ngậy đã đủ đánh thức vị giác, đánh thức không khí Tết đang về trên khắp mọi miền đất nước ta. Người Việt ở xa xứ dù có thưởng thức những món ăn của Âu – Á, nhưng họ vẫn nhớ và thưởng thức món dưa hành của dân tộc.

Ngày Tết ai cũng du xuân vui vẻ và khi trở về nhà, món ăn có sẵn trong gia đình là dưa hành với bánh chưng xanh sẽ giúp bạn giảm đói. Khi vừa ăn vừa trò chuyện tâm sự với người thân trong gia đình giúp bạn cảm nhận hương vị quê nhà, đậm đà tình quê hương, đơn sơ mà bền chặt, gắn bó.

Không chỉ để ấm lòng, món dưa hành ngày Tết còn là một nét văn hóa ẩm thực của người Việt. Việt Nam còn Tết thì còn bánh chưng và nhất định dưa hành sẽ là món ăn đồng hành cùng ngày Tết dân tộc. Vì vậy chúng ta nên giữ gìn và quảng bá nó cho bạn bè thế giới về món ăn dân dã nhưng đầy ý nghĩa này.

Lê Thị Thu Thanh