Campuchia là đối tác thương mại chiến lược của Việt Nam với tuyến biên giới đất liền dài 1.137 km. Hệ thống cửa khẩu trải dài trên toàn tuyến tạo điều kiện quan trọng để thúc đẩy xuất nhập khẩu.
Trong 9 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu biên giới Việt Nam – Campuchia đạt 5,9 tỷ USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm 2024. Xuất khẩu của Việt Nam sang Campuchia qua biên giới đất liền đạt 5,83 tỷ USD, tăng 16,6%. Cơ cấu hàng hóa mang tính bổ sung cho nhau, trong đó Việt Nam xuất khẩu chủ lực là dệt may, thép, thủy sản, còn nhập khẩu từ Campuchia chủ yếu là cao su, hạt điều và nông sản.
Mục tiêu lớn 20 tỷ USD và tầm nhìn đến năm 2035
Bộ Công Thương đang triển khai Quyết định số 2162/QĐ-BCT ngày 25/7/2025, đặt mục tiêu chiến lược đưa kim ngạch thương mại song phương Việt Nam – Campuchia đạt 20 tỷ USD vào năm 2030.
Bà Vũ Thị Minh Ngọc, Trưởng Phòng Hạ tầng thương mại, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, cho biết thương mại biên giới vẫn đối mặt nhiều thách thức như nguồn vốn đầu tư hạn chế, hạ tầng chưa đồng bộ và chợ biên giới còn manh mún.
Để giải quyết các khó khăn này, lộ trình phát triển đã được Bộ Công Thương vạch ra là từ nay đến 2027 Bộ Công Thương đặt mục tiêu hoàn thiện hạ tầng cửa khẩu, đảm bảo 100% hệ thống kho bãi đáp ứng nhu cầu lưu trữ và 80% cung cấp dịch vụ logistics đầy đủ.
Giai đoạn 2027 – 2030 Việt Nam sẽ phát triển đồng bộ các trung tâm logistics, kho ngoại quan tại các cửa khẩu trọng điểm như Mộc Bài, Tịnh Biên, Hà Tiên. Đồng thời, chuẩn hóa chợ biên giới, xây dựng mô hình cửa khẩu thông minh và đẩy mạnh kết nối chuỗi cung ứng với Campuchia.
Tỉnh An Giang, với các cửa khẩu trọng điểm như Tịnh Biên, Khánh Bình, Hà Tiên, được đánh giá là “điểm tựa” trong kết nối thương mại Việt Nam – Campuchia và ASEAN. Hệ sinh thái thương mại biên giới của tỉnh đang từng bước mở rộng.
Bà Nguyễn Duy Linh Thảo, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh An Giang, cho biết tỉnh sẽ tập trung hoàn thiện hạ tầng cửa khẩu và logistics. An Giang sẽ đẩy nhanh đầu tư hạ tầng Khu kinh tế cửa khẩu Tịnh Biên, Khánh Bình, Hà Tiên, xây dựng bến cảng nội địa, kho ngoại quan, kho lạnh quy mô lớn, và phát triển hệ thống giao thông kết nối cửa khẩu với các tuyến quốc lộ, cao tốc.
Tỉnh cũng tập trung đẩy mạnh chuyển đổi số trong thương mại biên giới, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường Campuchia và nâng cấp chợ biên giới. Ngoài ra, An Giang sẽ phát triển các loại hình thương mại mới như trung tâm mua sắm miễn thuế, dịch vụ logistics, và tăng cường hợp tác song phương với các tỉnh Campuchia.
Giải pháp chống buôn lậu và hiện đại hóa thủ tục
Tại diễn đàn, vai trò của các cơ chế hợp tác song phương như Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam – Campuchia (năm 2024) và Bản thỏa thuận thúc đẩy thương mại song phương giai đoạn 2025 – 2026 đã được nhấn mạnh.
Tuy nhiên, vấn đề chống buôn lậu và gian lận thương mại vẫn là điểm nóng. Đại diện lực lượng quản lý thị trường tỉnh An Giang cho biết các đối tượng ngày càng thay đổi phương thức, lợi dụng đường mòn, lối mở, chia nhỏ hàng hóa để tránh bị phát hiện. Do đó, các địa phương biên giới cần tăng cường phối hợp liên ngành, ứng dụng công nghệ giám sát và nâng cao nghiệp vụ kiểm tra, kiểm soát.
Đến năm 2030, Bộ Công Thương phấn đấu nâng tỷ lệ hạ tầng thương mại biên giới đạt chuẩn quốc gia, giảm 10 đến 15% chi phí logistics và tăng kim ngạch xuất nhập khẩu qua cửa khẩu. Mục tiêu dài hạn là đảm bảo phát triển kinh tế xã hội gắn với quốc phòng, an ninh và nâng cao đời sống cư dân vùng biên giới.
