Xuân về trên quê hương Đất Mũi

VHDN: Mùa xuân này trở lại Đất Mũi, cái nắng phương Nam vẫn chưa xua tan lớp mù mang hơi nước từ biển vào, gió vẫn se lạnh. Mũi Cà Mau (xóm Mũi, xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau) nằm cách trung tâm thành phố Cà Mau hơn 100 km được bao bọc bởi biển Đông và biển Tây, là nơi duy nhất trên đất liền có thể ngắm bình minh lên ở hướng Đông và hoàng hôn xuống ở hướng Tây cùng một điểm và còn được chiêm ngưỡng rừng cây đước ngập mặn mênh mông như một tấm thảm trải dài trên mặt biển.

Điểm du lịch hấp dẫn du khách trong và ngoài nước

Mũi Cà Mau là vùng đất trẻ, mới được khai phá cách đây hơn 300 năm, vùng đất cực nam của Tổ quốc. Những cộng đồng có công trong việc khai hoang, mở cõi, xây dựng nên vùng đất mũi Cà Mau, đó là người Kinh, người Hoa và người Khơ me. Cùng với con người, thiên nhiên ở đây đã góp phần vô cùng quan trọng trong việc bồi đắp phù sa và hệ sinh thái ngập mặn đa dạng và phong phú. Rừng ngập mặn nay được gọi là Vườn quốc gia đất mũi Cà Mau, đã được UNESCO công nhận là một phần của khu dự trữ sinh quyển thế giới, ở đây rất đa dạng về thực vật, phong phú về động vật, hải sản và đã phát hiện 149 loài cá thuộc 55 họ, 24 bộ. Những rừng đước, xú, vẹt, tràm…, tạo màu xanh mướt đến ngút tầm mắt. Nhiều loài chim cư ngụ tại đây, đặc biệt là cò có số lượng rất lớn. Vào lúc bình minh lên, hay khi hoàng hôn buông xuống, những đàn cò trắng chao nghiêng, bay lượn trên mặt biển, trên ngọn cây rừng, tạo cảm giác yên bình cho du khách. Đây cũng là yếu tố quan trọng trong việc phát triển du lịch vùng Đất Mũi.

Xóm Mũi, xóm dân cư cuối cùng của Tổ quốc trên đất liền.

Đất Mũi Cà Mau cách trung tâm thành phố Cà Mau hơn 100 km. Con đường dẫn đến Đất Mũi nay đã được trải nhựa thẳng tắp, thẳng đến mũi con tàu, điểm đất liền cuối cùng của lãnh thổ phía Nam. Tiết trời mùa xuân mưa bay bay, hai bên đường rợp bóng cờ hoa đang đón chào năm mới. Chúng tôi dừng chân tại quán ăn bình dân ven đường trung tâm của xóm Củi, xã Đất Mũi. Chủ quán Nguyễn Văn Cương niềm nở, mời chào và tự nguyện làm hướng dẫn viên du lịch miễn phí cho chuyến đi ngắm bình minh trên biển vào buổi sáng sớm ngày mai của chúng tôi. Đúng 4h30 sáng, khi ngoài trời đang còn tối nhìn chưa rõ mặt người, anh Cương và chúng tôi lên ghe bắt đầu hành trình ngắm bình minh trên biển ở bãi Cồn. Ngồi trên ghe do anh cầm lái được ngắm nhìn những rừng cây ngập mặn mênh mông ở hai bên, ở giữa là con lạch hay còn gọi là đường thủy đi trên biển, lòng chúng tôi thấy thanh thoát lạ thường. Anh Cương giới thiệu với chúng tôi về những điểm đến du lịch hấp dẫn của Đất Mũi. Ngoài đi ngắm bình minh trên biển, rừng ngập mặn, rừng Tràm chim Ngọc Hiển, Mũi con tàu – điểm tận cùng của Tổ quốc, tham quan nơi ở và gia đình cách mạng đã từng che chở, nuôi giấu cố Tổng Bí thư Lê Duẩn từ 1955 đến 1958. Say sưa nghe anh Cương giới thiệu về du lịch Đất Mũi, thỏa thích trước từng đàn cò trắng chao nghiêng, bay lượn trước mặt, chúng tôi quên đi đôi chút sợ sệt mỗi khi ghe bị sóng biển đập vào làm trồi lên nghiêng ngả.

Vị trí địa lý khác biệt của vùng Đất Mũi cùng với ưu đãi của thiên nhiên đã tạo nên nhiều cảnh quan hấp dẫn du khách. Hàng năm nơi đây đã đón khoảng 350 ngàn lượt khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan, không chỉ tạo nguồn ngân sách cho địa phương và người dân, mà còn quảng bá rộng rãi mảnh đất và con người Đất Mũi hiên ngang, kiên cường, bất khuất.

Những đổi thay và trăn trở của người dân vùng Đất Mũi

Để hiểu rõ hơn về cuộc sống cùng những trăn trở của người dân Đất Mũi, chúng tôi được anh Nguyễn Trung Thành, Ấp trưởng Ấp Mũi (con trai ông Nguyễn Tiến Dũng, thuỷ thủ đoàn tàu không số) cho biết: Ấp Mũi có 557 hộ, 2083 nhân khẩu, có 29 đảng viên, 2 mẹ Việt Nam anh hùng. Đây là ấp có truyền thống cách mạng, người dân thật thà, chất phát, chịu thương, chịu khó. Tình hình an ninh trên địa bàn rất tốt, ban đêm đi ngủ không nhà nào đem xe máy vào nhà, không có tường rào, hay cửa khoá nhưng không bao giờ xảy ra mất trộm. Mặc dù được thiên nhiên ưu đãi để phát triển du lịch và nuôi trồng, đánh bắt hải sản, nhưng nơi đây chịu rất nhiều tác động của biến đổi khí hậu, mùa mưa thường kéo dài từ tháng 5 đến tháng 11 âm lịch, trời thường xảy ra giông gió vào tháng 5-6, còn tháng 9-11 thường bị gió mùa Đông Bắc thổi giật mạnh, thuỷ triều lên xuống thất thường, ảnh hưởng rất lớn đến việc nuôi trồng, đánh bắt hải sản của người dân và du lịch của du khách. Cho dù khí hậu khắc nghiệt, chỉ có 5 tháng mùa khô mới có thu nhập, nhưng với sự cần cù lao động và tinh thần đoàn kết tương thân, tương ái, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống nên thu nhập của người dân rất ổn định. Hàng năm, thu nhập bình quân đầu người đến 40-50 triệu đồng trong việc nuôi trồng và đánh bắt hải sản, chưa kể đến thu nhập thêm từ việc đưa đón hướng dẫn khách du lịch. Đời sống của bà con ngày nay đã rất khá.

Rừng đước ngập mặn.

Nhưng điều mà anh Thành, anh Nguyễn Văn Cương và người dân Ấp Mũi còn nhiều trăn trở, đó là họ đã sinh sống ở đây rất lâu, qua nhiều đời, nhưng đất đai chưa có sổ đỏ, nên không thể xây dựng được nhà cửa khang trang, ổn định cuộc sống và phát triển kinh tế địa phương. Nguyện vọng tha thiết và chính đáng của hơn 500 hộ dân đang sinh sống nơi tận cùng của Tổ quốc, mong chính quyền các cấp quan tâm, giải quyết nhanh chóng làm sổ đỏ cho người dân để ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư đến đây phát triển kinh tế và du lịch.

Mùa xuân đã về trên Đất Mũi, cờ và hoa khoe sắc thắm đỏ trên dọc con lộ và từng ngõ, từng nhà. Mùi bánh tét, bánh chưng, cả mùi hương quyện trong gió đã tỏa ra thơm ngát. Trên mâm cỗ tất niên chia tay năm cũ Quý Mão để đón năm mới Giáp Thìn, như thấy sự đủ đầy của cuộc sống người dân Đất Mũi. Nhìn những khuôn mặt rạng ngời, tự tin của gia đình anh Cương và bà con nơi đây khi chia tay, chúng tôi thầm hẹn ngày trở lại vùng đất với bao đổi thay của năm mới.

Bài, ảnh: Trọng Sáng

(Theo Tạp chí in VHDNVN tháng 1&2/ 2024)