Ngày 21/10, Văn phòng Thông báo và Điểm hỏi đáp quốc gia về Vệ sinh Dịch tễ và Kiểm dịch Động thực vật Việt Nam (Văn phòng SPS Việt Nam) phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên tổ chức Hội nghị “Cập nhật các quy định và cam kết về an toàn thực phẩm và kiểm dịch động, thực vật (SPS) trong Hiệp định RCEP”. Sự kiện nhằm giúp doanh nghiệp, địa phương và các hiệp hội ngành hàng cập nhật kịp thời quy định mới, đặc biệt là những điểm thay đổi từ phía Trung Quốc.

Những thay đổi quan trọng trong quy định của Trung Quốc
Phát biểu tại hội nghị, ông Ngô Xuân Nam, Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam, cho biết Việt Nam hiện đã tham gia 17 hiệp định thương mại tự do (FTA), mở rộng thị trường xuất khẩu tới gần 200 quốc gia và vùng lãnh thổ. Riêng trong lĩnh vực nông sản, kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt khoảng 70 tỷ USD vào năm 2025, đóng góp lớn vào đời sống nông dân và phát triển kinh tế nông nghiệp.
Tuy nhiên, cùng với cơ hội, các quy định về an toàn thực phẩm và kiểm dịch cũng ngày càng chặt chẽ. “Lệnh 280 của Trung Quốc là ví dụ điển hình. Việc nắm vững và tuân thủ đúng quy định sẽ giúp doanh nghiệp tránh được rủi ro đình chỉ hoặc từ chối thông quan”, ông Nam nhấn mạnh.
Theo ông Nam, Lệnh 280 bổ sung 7 nội dung quan trọng so với quy định cũ, trong đó có ba thay đổi đáng chú ý:
Thứ nhất, danh mục sản phẩm xuất khẩu: nếu trước đây Việt Nam có 18 nhóm mặt hàng được phê duyệt, thì theo quy định mới, Trung Quốc sẽ công bố danh sách sản phẩm bắt buộc thông qua cơ quan thẩm quyền. Cơ chế tự đăng ký sẽ bị bãi bỏ, buộc doanh nghiệp phải theo sát thông báo chính thức để tránh sản xuất hàng hóa ngoài danh mục.
Thứ hai, thay đổi thông tin doanh nghiệp: nếu doanh nghiệp thay đổi địa chỉ sản xuất, người đại diện pháp lý hoặc giấy phép đăng ký, mã xuất khẩu sẽ bị đình chỉ ngay và phải đăng ký lại hoàn toàn. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp cần cập nhật hồ sơ kịp thời để không bị gián đoạn xuất khẩu.
Thứ ba, thời hạn mã xuất khẩu: theo Lệnh 248, mã hiệu lực 5 năm và phải gia hạn thủ công. Lệnh 280 cho phép gia hạn tự động đối với một số mặt hàng, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, song danh mục cụ thể sẽ do cơ quan có thẩm quyền thông báo sau.
Ngoài ra, Trung Quốc còn siết chặt các quy định về bao bì, ghi nhãn và truy xuất nguồn gốc sản phẩm, yêu cầu bao bì phải thể hiện rõ nơi sản xuất, mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói. Các thông tin này được Văn phòng SPS Việt Nam cập nhật liên tục tới doanh nghiệp để chủ động điều chỉnh quy trình sản xuất.

Doanh nghiệp Việt cần chủ động thích ứng và kết nối thông tin
Ông Ngô Xuân Nam cho biết thêm, mỗi tháng Văn phòng SPS tiếp nhận khoảng 100 thông báo thay đổi biện pháp an toàn thực phẩm và kiểm dịch từ các nước thành viên WTO, sau đó tổng hợp và gửi đến 34 tỉnh, thành phố cùng các hiệp hội ngành hàng trước ngày 10 hằng tháng.
Hiện SPS Việt Nam đang xây dựng cổng thông tin điện tử kết nối trực tiếp với doanh nghiệp, giúp cung cấp nhanh các quy định mới, giảm nguy cơ vi phạm và rủi ro trong xuất khẩu. Đồng thời, cơ quan này phối hợp với các viện nghiên cứu thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường để hướng dẫn doanh nghiệp đáp ứng mức dư lượng tối đa (MRL) và các tiêu chuẩn SPS khắt khe của thị trường nhập khẩu.
Hội nghị cũng khẳng định, sự phối hợp giữa doanh nghiệp – địa phương – cơ quan quản lý là yếu tố quyết định giúp nông sản Việt Nam vượt qua rào cản kỹ thuật, tận dụng cơ hội từ các hiệp định FTA thế hệ mới như RCEP.
“Việc hiểu rõ và chuẩn bị sớm cho Lệnh 280 sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam tránh rủi ro khi xuất khẩu sang Trung Quốc – một trong những thị trường lớn và tiềm năng nhất của nông sản Việt”, ông Ngô Xuân Nam nhấn mạnh.
Nguồn: Tạp chí Thương hiệu & Công luận