Chiêm ngưỡng cây Sữa đại cổ đầu rồng độc nhất vô nhị tại Việt Nam

VHDN: Anh Dương Thanh Bình (thành phố Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc) không chỉ là một doanh nhân thành đạt mà còn được mọi người biết đến là một người chơi cây có tiếng. Hiện anh đang sở hữu nhiều tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao, trong đó tác phẩm Sữa đại cổ đầu rồng có tuổi đời trên 300 năm có thể nói là tác phẩm “độc nhất vô nhị” tại Việt Nam.

Theo đánh giá của các nghệ nhân trong lĩnh vực sinh vật cảnh thì tác phẩm Sữa đại cổ đầu rồng của nghệ nhân Dương Thanh Bình hội tủ đầy đủ 4 yếu tố là cổ, kỳ, mỹ, văn của một cây cảnh đẹp. Cây có tuổi đời hơn 300 năm, hình dáng kỳ lạ, độc đáo, bố cục hài hòa cân đối từ gốc tới ngọn, mang tính thẩm mỹ cao, cây mang dáng hình đầu rồng biểu tượng cho quyền uy, sức mạnh, trí tuệ, may mắn và sự thịnh vượng của gia chủ.

Doanh nhân, nghệ nhân Dương Thanh Bình bên tác phẩm Sữa đại cổ đầu rồng độc nhất vô nhị.

Theo như chia sẻ của anh Bình, năm 2012 lúc đó anh vẫn còn làm trong lĩnh vực nông nghiệp, chuyên nghiên cứu chọn lọc và tráng phục nhiều loại giống lúa mới để phục vụ cho bà con nông dân. Được sự giới thiệu của một người bạn anh đã quyết định mua cây sữa cổ này với giá khoảng 500 triệu đồng. Mặc dù lúc đó không được nhìn tận mắt, chỉ nhìn qua tấm ảnh đen trắng chụp lại, tiền thì cũng không đủ phải vay thêm bạn bè cùng làm giống lúc bấy giờ nhưng anh vẫn quyết định mua. Anh cũng tâm sự vì làm về giống nên người ta quý, nể trọng người ta mới để lại cho anh chứ như người khác thì chưa chắc đã mua được.

Lúc mua về, vì cây quá to nên anh phải thuê cẩu mới có thể chuyển cây xuống vườn. Chậu thì không cái nào cho vừa, vậy là anh phải bỏ ra thêm 20 triệu đồng thuê người đổ riêng một cái chậu bằng xi măng cốt thép chắc chắn rồi dùng cẩu mới có thể đưa “cụ sữa” vào trong chậu như bây giờ. Vẫn còn nguyên những hòn đá to nằm trong bộ rễ. Cũng đúng thôi vì nghe nói cây này có nguồn gốc trên núi Tây Thiên, mọc trên vách đá được một người dân gần đó sưu tầm và mang về.

Tấm bia đá do chủ nhân cũ gắn lên.

Cái tên Sữa đại cổ đầu rồng cũng là do chủ nhân trước đó đặt cho. Anh Bình thấy cái tên đó vừa hay, ý nghĩa lại hợp với “cụ sữa” nên vẫn trân quý gọi bằng cái tên đó. Hiện trên gốc cây sữa cổ vẫn còn tấm bia đá nhỏ khắc dòng chữ “Sữa đại cổ đầu rồng 300 năm” do chủ nhân cũ gắn lên. Điều đặc biệt là chữ “S” trong từ “Sữa” được người nghệ nhân viết ngược. Thoạt nhìn nhiều người nghĩ rằng viết sai chính tả nhưng theo anh Bình thì đó chính là ký hiệu mà người nghệ nhân ấy dùng để đánh dấu tác phẩm của mình.

Tấm bia đá anh Bình mới dựng.

Cây có chiều cao khoảng 3m, chu vi khoảng 2m80, các bộ phận như rễ, gốc, thân cây hoàn toàn tự nhiên, do thiên nhiên tạo ra. Theo năm tháng, những cái ụ, cục lồi ra từ thân cây ngày càng to tạo thành những hình thù kỳ lạ trông giống như miệng, mũi, tai, mắt, đầu rồng y như là một con vật sống nên rất có thần. Nhiều nghệ nhân sau khi tham dự Festival Sinh vật cảnh Thủ đô, khi về vườn của anh Bình ai cũng phải thốt lên rằng “đây mới là cây có thần”, “cây này là cây gia bảo rất khó mua”.

Đối với nghệ nhân Dương Thanh Bình, chơi cây là để dưỡng tâm, dưỡng thần thỏa trí đam mê chứ không phải kinh doanh. Bởi vậy nên Sữa đại cổ đầu rồng là tác phẩm mà anh vô cùng trân quý. Anh cho biết: “Tôi khỏe lên cũng là nhờ vườn cây này”. Chuyện là cách đây vài năm anh bị tai biến phải nằm giường 5-6 tháng và không tự đi lại được. Lúc ấy anh chỉ biết nghĩ tới vườn cây để có thêm động lực. Rồi anh đặt ra mục tiêu cho mình, mỗi ngày phải đứng dậy và tập đi vài bước. Cứ như vậy chẳng mấy chốc anh đã rời bỏ được chiếc giường và tự đi ra được tới vườn cây. Mỗi lần ngắm vườn cây của mình anh thấy tinh thần khoan khoái, phấn chấn hơn, người khỏe hơn dần dần anh đã bình phục và đi lại khỏe mạnh bình thường. Chuyện anh Bình bị tai biến truyền đến tai mọi người, ai cũng tò mò ngạc nhiên không biết thực hư thế nào. Lúc bấy giờ Đài truyền hình tỉnh Vĩnh Phúc đã liên hệ và tìm về tận nơi phỏng vấn anh. Sau khi xuống xem trực tiếp, được anh dẫn ra vườn cây, tận mắt chiêm ngưỡng tác phẩm Sữa đại cổ đầu rồng, nghe anh kể lại câu chuyện phục hồi của mình lúc đó ai đấy đều phải thừa nhận và không ai có thể phủ nhận được chuyện đó là sai.

Ụ, cục mọc ra từ thân cây có hình thù kỳ lạ.

Tình yêu cây của anh Bình còn truyền tới cả mẹ anh trong gia đình. Lúc còn sống, mỗi ngày cụ vẫn thường ra vườn nhổ cỏ, bắt sâu cho cây, có lúc anh thấy cụ dừng lại ngắm nghía một hồi lâu như đang thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên hoa lá. Chính nhờ có vườn cây của anh mà cụ sống vui sống khỏe mỗi ngày. Tuy đã ngoài 90 tuổi nhưng cụ vẫn rất minh mẫn, da dẻ lúc nào cũng hồng hào, trắng trẻo. Thấy cụ như vậy anh vui lắm, lại càng có thêm động lực để yêu cây.

Theo nghệ nhân Dương Thanh Bình, cây hoa sữa được các đại gia, doanh nghiệp đặc biệt yêu thích bởi ngoài làm cảnh nó còn là cây phong thủy rốt tốt, giúp cho gia chủ luôn ấm êm hạnh phúc, doanh nghiệp làm ăn phát đạt. Hoa sữa còn là biểu tượng của tình yêu, tình yêu mẹ cha, tình yêu vợ chồng, tình yêu đôi lứa. Những cánh hoa trắng nhỏ ti li nở rộ thành chùm, tỏa ra hương thơm nồng nàn mang lại cảm giác ngọt ngào, tràn đầy tình cảm thắm thiết bởi vậy nên cây hoa sữa thường được các đại gia sưu tầm để tặng mẹ, tặng vợ là lẽ đó. Trong y học cổ truyền, cây hoa sữa còn được dùng để bào chế thành những vị thuốc quý chữa các bệnh như: tẩy giun, trị bệnh sán, trị sốt, tiêu chảy, bệnh phong, nấm da, côn trùng đốt… Và đặc biệt dùng chữa mẹo cho phụ nữ sinh con không có sữa rất hiệu nghiệm.

Quả cây Sữa đại cổ đầu rồng.

Thấy cây của anh độc lạ, có lần tôi bảo anh: – Cây của anh đẹp như vậy sao anh không đem đi dự Festival sinh vật cảnh cho mọi người được chiêm ngưỡng ? Anh cười bảo: – Chú à, nếu anh đem đi thì mất cây ngay. Tôi hiểu rằng nếu anh đem cây của mình đến thì các đại gia sẽ chi tiền bằng mọi giá để cẩu cây về. Quả thật đúng vậy, rất nhiều đại gia lắm tiền nhiều của hỏi mua, thậm chí có người trả tới vài chục tỷ để được sở hữu nhưng anh nhất định không bán. Anh tâm sự, “Nếu sau này bất đắc dĩ mà không giữ được phải cho đi thì tôi cũng phải chọn đúng người để gửi gắm chứ không phải ai tôi cũng đồng ý”. Bởi cái cây nó chính là đứa con tinh thần của mình. Con cái mình cũng vậy, gả vào nhà nào tốt thì bố mẹ yên tâm, còn gả không đúng chỗ thì con cái mình khổ, bố mẹ phải lo lắng, suy nghĩ cả đời.

Vừa qua, sau khi tìm hiểu trên các phương tiện thông tin đại chúng: Đài, báo, tivi, các nguồn trên Internet và qua các nghệ nhân chơi cây, anh được biết ở Việt Nam không có cây hoa sữa thứ hai nào độc đáo như vậy. Chính vì vậy anh đã làm đôi câu thơ khắc lên tấm bia đá to đặt bên cạnh gốc cây để một lần nữa khẳng định rằng Sữa đại cổ đầu rồng là tác phẩm “độc nhất vô nhị” có một không hai trên thế gian: “Vũ trụ bao la thần rồng tới – Thiên sinh sữa cổ độc thế gian”.

Doanh nhân, nghệ nhân Dương Thanh Bình bên tác phẩm Phu thê vũ hội mà anh tâm đắc.

Trong khu vườn rộng chừng 1.000m2 của mình, anh Bình còn sở hữu nhiều tác phẩm khác có giá trị nghệ thuật cao như: Sanh phu thê vũ hội, đôi sanh lộc bình, lộc vừng vương miện, sung voi phục, hoa giấy nghênh thiên hạ thủy, cây đa bến nước sân đình… Tất cả đã tạo nên một bộ sưu tập cây hoàn hảo.

Quang Vinh

(Theo Tạp chí in VHDNVN tháng 4/2025)