Tại Hà Nội, Ban Chỉ đạo 389 cùng lực lượng Quản lý thị trường đã kích hoạt cao điểm kiểm tra các mặt hàng thiết yếu. Chỉ trong một thời gian ngắn, lực lượng chức năng phát hiện và xử lý hơn 4.263 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách trên 90 tỷ đồng. Dù vậy, thủ đoạn làm giả ngày càng tinh vi. Hàng hóa từ giày dép, mỹ phẩm đến thực phẩm chức năng được làm nhái gần như giống hệt sản phẩm thật. Đặc biệt, các đối tượng chuyển hướng sang bán hàng qua mạng xã hội và sàn thương mại điện tử, khiến việc phát hiện và kiểm soát trở nên khó khăn hơn.
Cũng tương tự, tại TP.HCM, tình trạng kinh doanh hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc tiếp tục diễn biến phức tạp. Theo lực lượng Quản lý thị trường, các kho hàng và điểm trung chuyển là nơi tập kết chính trước khi hàng được đưa vào nhiều điểm bán trong thành phố, đặc biệt tại các tuyến phố du lịch và trung tâm thương mại. Việc lợi dụng nền tảng trực tuyến để buôn bán khiến hoạt động giám sát càng trở nên thách thức. Do đó, minh bạch chuỗi cung ứng được xem là yếu tố then chốt trong việc ngăn ngừa gian lận.
Để chủ động hơn, một số địa phương và doanh nghiệp đã xây dựng cơ sở dữ liệu hàng hóa và ứng dụng công nghệ dự báo hành vi vi phạm. TP.HCM đồng thời triển khai chương trình “Tick xanh trách nhiệm” nhằm tạo thói quen tiêu dùng an toàn và khuyến khích doanh nghiệp minh bạch thông tin sản phẩm.
Theo Sở Công Thương TP.HCM, dù là chương trình tự nguyện, “Tick xanh trách nhiệm” phát huy hiệu quả rõ rệt. Tính đến 7/11/2025, đã có 481 nhà cung cấp tham gia với 3.925 sản phẩm được xác nhận đạt chuẩn. Các hệ thống phân phối lớn như Bách Hóa Xanh, Co.opmart, Central Retail… đang dẫn đầu về số lượng sản phẩm đạt chứng nhận. Doanh số của nhóm hàng gắn “tick xanh” tại nhiều siêu thị tăng trung bình trên 20%, cho thấy người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn hàng có truy xuất rõ ràng.
Chương trình cũng đánh dấu bước tiến quan trọng khi ứng dụng blockchain để theo dõi dữ liệu sản phẩm, từ nguyên liệu đầu vào, quy trình sản xuất đến phân phối. Điều này không chỉ giúp cơ quan quản lý hạn chế gian lận mà còn hỗ trợ doanh nghiệp bảo vệ uy tín thương hiệu.
Dù vậy, sản phẩm “tick xanh” vẫn tập trung chủ yếu ở ngành thực phẩm. Vì nhu cầu truy xuất đang mở rộng sang nhiều nhóm hàng khác, Sở Công Thương TP.HCM đề xuất mở rộng danh mục sang sản phẩm cho mẹ và bé, đồ chăm sóc cá nhân, mỹ phẩm, chất tẩy rửa gia dụng… nhằm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.
Để đáp ứng yêu cầu đó, các nhà bán lẻ đang nâng cao chuẩn kiểm soát đầu vào, chỉ hợp tác với nhà cung cấp có quy trình kiểm nghiệm rõ ràng. Tất cả sản phẩm tham gia chương trình được gắn mã QR, giúp người tiêu dùng dễ dàng kiểm tra chứng nhận chất lượng, nhật ký sản xuất và toàn bộ quá trình lưu thông hàng hóa. Việc số hóa này được kỳ vọng sẽ nâng cao niềm tin của thị trường trong mùa mua sắm cuối năm.
