Cụ thể, theo thông tin từ Vụ Thanh toán (NHNN), từ đầu năm 2024, thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ về đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia; NHNN đã xây dựng đề án Trung tâm Phòng chống gian lận tài chính (Anti-Fraud Hub).
Đến giữa năm 2025, hệ thống này bước đầu đã hoàn tất phần khung dữ liệu chung. Theo đó, các dữ liệu tổng hợp từ các ngân hàng thương mại, cơ quan điều tra và các nguồn đáng tin cậy được tích hợp phân tích bằng trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (machine learning) và phân tích dữ liệu lớn để xác định các mẫu hành vi bất thường, xây dựng danh sách cảnh báo tập trung.
Tháng 4/2025, BIDV là ngân hàng đầu tiên được NHNN thí điểm triển khai thử nghiệm tính năng cảnh báo tài khoản nghi ngờ gian lận dựa trên dữ liệu do Trung tâm Anti-Fraud Hub và Bộ Công an cung cấp. Tiếp theo là một loạt ngân hàng như: Agribank, Vietcombank, VietinBank, MB, ACB, Techcombank, Sacombank, MSB… đều đã hoàn tất triển khai tính năng này trên các nền tảng số hoặc đang gấp rút nâng cấp hệ thống để tiến hành triển khai.
Theo Vụ Thanh toán, ngoài các tài khoản do cơ quan công an xác định, các ngân hàng cũng chủ động cập nhật những trường hợp bị người dùng phản ánh, có dấu hiệu lừa đảo hoặc hoạt động bất thường. Dữ liệu này được chia sẻ chéo giữa các ngân hàng thông qua cơ chế kết nối định danh tập trung.
Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán cho biết, hiện nay, có khoảng 10 tiêu chí để xác định tài khoản nghi ngờ gian lận, lừa đảo. Dựa trên các tiêu chí này, các tổ chức lập danh sách, gửi về NHNN. Đến nay, NHNN đã thu thập được khoảng 600.000 tài khoản liên quan đến các vấn đề nêu trên. Từ danh sách này, qua công tác triển khai thí điểm cho các ngân hàng, tính đến đầu tháng 9/2025, đã giúp cảnh báo cho gần 300.000 khách hàng ngừng giao dịch với tổng số tiền khoảng 1.500 tỷ đồng.
Theo kế hoạch, đến cuối năm 2025, tất cả ngân hàng thương mại và tổ chức trung gian thanh toán tại Việt Nam sẽ tích hợp tính năng cảnh báo vào ứng dụng chuyển tiền, đồng thời kết nối dữ liệu với Anti-Fraud Hub…
Đại diện NHNN cũng cho biết, khi khách hàng chuyển tiền, nếu có cảnh báo, sẽ giúp khách hàng quyết định có chuyển tiền đi hay không. Với việc triển khai tính năng cảnh báo tài khoản nghi ngờ gian lận, các ngân hàng thương mại đã chủ động hơn trong việc bảo vệ người dùng bằng các biện pháp phòng ngừa sớm.
NHNN khuyến cáo, khi nhận được cảnh báo từ hệ thống, người dân cần dừng lại, kiểm tra kỹ thông tin người nhận qua các kênh chính thức. Ngoài ra, khách hàng cần luôn cập nhật ứng dụng ngân hàng lên phiên bản mới nhất để đảm bảo tính năng hoạt động ổn định. Đặc biệt, nếu nhận thấy cảnh báo xuất hiện không chính xác, người dùng nên báo ngay với tổng đài ngân hàng để được kiểm tra và cập nhật lại thông tin.
Nguồn: Tạp chí Thương hiệu & Công luận
