Thái Nguyên: Dự án khu đô thị số 11 phường Gia Sàng tiếp tục thực hiện?

VHDN: Dự án khu đô thị số 11 phường Gia Sàng diện tích 200 ngàn mét vuông, qui mô dân số khoảng 4.000 người, vốn đầu tư 700 tỷ đồng. Chủ đầu tư dự án là Công ty cổ phần KOSY. Thời gian thực hiện dự án đến tháng 4/2023. Dự án chậm tiến độ phải gia hạn 2 năm, đến tháng 4 năm 2025.

Chậm tiến độ vì vi phạm trình tự thu hồi đất

Theo Quyết định chấp thuận đầu tư số 2790/QĐ-UBND ngày 09/9/2020 của UBND tỉnh Thái Nguyên: Chủ đầu tư là Công ty cổ phần KOSY. Thời gian thực hiện dự án 3 năm. Đến tháng 4 năm 2023. Dự án được chia làm 3 giai đoạn: Giai đoạn 1 từ tháng 5/2020 đến tháng 11/2020, hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến dự án, bồi thường giải phóng mặt bằng, hoàn thiện thủ tục xin giao đất. Giai đoạn 2 từ tháng 11/2020 đến tháng 11/2022, thi công hạ tầng kỹ thuật, xây thô các công trình kiến trúc… Giai đoạn 3 từ tháng 11/2022 đến tháng 4/2023, hoàn thiện thủ tục cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho khách hàng, quyết toán dự án, bàn giao quản lý hành chính cho UBND thành phố Thái Nguyên và các công trình hạ tầng kỹ thuật cho các cơ quan chức năng khác của tỉnh Thái Nguyên khai thác sử dụng…

Tính đến thời điểm tháng 5/2023, dự án đã hết thời hạn thực hiện. Nhưng thực tại vẫn trong tình trạng ngổn ngang, dang dở. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng dang dở này trước hết là do ách tắc từ công tác giải phóng mặt bằng cho dự án (giai đoạn 1), mà ách tắc trong giải phóng mặt bằng lại chính là do vi phạm nghiêm trọng trình tự thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2013. Cụ thể: Tại Điều 67- 69 (trình tự thu hồi đất), đồng thời vi phạm Thông tư hướng dẫn số 30 năm 2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Cụ thể: Thông báo thu hồi đất không theo quy định tại mẫu biểu số 7 Thông tư 30/2014-TT-BTNMT và không gửi đến từng hộ có đất thu hồi. Ban hành các Quyết định xử lý tiếp theo thiếu căn cứ pháp luật. Thậm chí trái pháp luật không thể thi hành?

Thực hiện giải phóng mặt bằng thiếu dân chủ, áp đặt, giải quyết những thắc mắc, khiếu kiện của người dân không kịp thời, không đúng pháp luật về thẩm quyền, thời hạn, thời hiệu như đối với đơn khiếu nại, tố cáo. Trong quản lý nhà nước về đất đai vô cùng yếu kém. Tại dự án này một số trường hợp đất đang có tranh chấp chưa được giải quyết xong vẫn tùy tiện cho là “đất sạch” giao cho chủ đầu tư thi công công trình kiên cố (trục đường chính vào khu đô thị). Khi dân kiến nghị thì đùn đẩy không giải quyết. Có trường hợp đất của cá nhân đang canh tác đã được nhà nước cấp giấy chứng nhận QSDĐ nhưng vẫn liệt kê thành đất “công ích” để bàn giao thi công… Trường hợp một doanh nghiệp gần 100 lao động tưởng chừng phải giải thể vì dự án lấy đất nhưng không thông báo thu hồi đất trước 180 ngày theo luật định…

Cũng chính do vi phạm về trình tự thu hồi đất mà 1 hộ dân không có Thông báo thu hồi đất vẫn quyết định cưỡng chế thu hồi hơn 1.000 mét vuông đất. Trong khi hộ dân này đang có đơn đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét ra Thông báo cho họ biết đất của họ phải thu hồi?. Từ “bê bối” trên dẫn đến khiếu kiện đông người kéo dài, dự án ách tắc ngay từ khâu giải phóng mặt bằng nên không thể thực hiện theo tiến độ và phải đề nghị gia hạn thực hiện kéo dài thêm 2 năm nữa?

Cần thượng tôn pháp luật để triển khai dự án

Để dự án được tiếp tục thực hiện, vừa qua cấp có thẩm quyền đã có Quyết định gia hạn thực hiện dự án đến tháng 4/2025.

Ngày 06/9/2024, Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Thái Nguyên có Tờ trình số 1349/TT-TNMT gửi UBND thành phố Thái Nguyên để đề nghị ban hành Thông báo tiếp tục thu hồi 37.017 mét vuông đất của 48 hộ gia đình và 1 tổ chức cho thực hiện dự án. Trong số 48 hộ dân thu hồi đất lần này, nhiều hộ khi thu hồi đất ở giai đoạn 1 đã thu hồi nhưng không thực hiện được do các hộ này khiếu kiện yêu cầu thực hiện đúng trình tự thu hồi đất. Các Quyết định ban hành liên quan đến thu hồi đất cho những hộ này đều thiếu căn cứ pháp luật (kể cả Quyết định cưỡng chế) không thể thi hành?

Nhìn nhận nội dung khiếu kiện gây ách tắc, dự án chậm tiến độ không thấy việc người dân chống đối không ủng hộ dự án, không thấy họ thắc mắc về giá cả đền bù tái định cư. Tựu trung ở đây chỉ toát lên nội dung cơ bản là yêu cầu cấp có thẩm quyền thực hiện đúng trình tự thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai. Nhất định phải có Thông báo thu hồi đất theo đúng quy định của pháp luật và gửi trực tiếp đến người có đất thu hồi để người dân nghiêm túc thực hiện.

Thiết nghĩ nếu có một đề nghị vô cùng chính đáng ấy thì sẽ được giải quyết ngay để dự án thực hiện thuận lợi. Nhưng tại sao đề nghị này lại không được xem xét giải quyết? Tại sao dự án phải chậm tiến độ để đơn từ khiếu kiện cứ theo thời gian mà chồng dày lên mãi? Lý giải những thắc mắc này xin gửi về những người có trách nhiệm ở thành phố Thái Nguyên.

Còn nữa dự án chậm tiến độ cũng còn do cách giải quyết đơn từ khiếu kiện của người dân có đất thu hồi cho dự án không đúng quy định pháp luật, như: Thời hạn, thời hiệu, thẩm quyền, hình thức văn bản trả lời… nên đơn từ vượt cấp xuất hiện ngày càng nhiều hơn. Căn cứ Tờ trình của Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Thái Nguyên, để thu hồi 37.017 mét vuông đất cho Dự án khu đô thị số 11 phường Gia Sàng tiếp tục thực hiện, thì ngoài việc tuân thủ pháp luật hiện hành về trình tự thu hồi đất theo Điều 67-69 Luật Đất đai năm 2013, UBND thành phố Thái Nguyên cần lắng nghe, dân chủ hơn nữa trong quá trình thực hiện thu hồi đất cho các dự án trên địa bàn.

Điều rút ra ở dự án này không phải là người dân không chấp hành pháp luật giao đất cho dự án, mà lại là chính quyền thành phố Thái Nguyên thực hiện trình tự thu hồi đất trái quy định của pháp luật?

Nên chăng thành phố Thái Nguyên nhìn nhận sự việc, khẩn trương làm rõ những tồn tại, vướng mắc của dự án này. Đặc biệt giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật đơn từ khiếu kiện liên quan đến dự án, không nên đùn đẩy trách nhiệm giải quyết và càng không nên chối bỏ trách nhiệm trước sai sót của mình để dẫn đến dự án chậm tiến độ kéo dài gây lãng phí và ảnh hưởng đến trật tự an ninh địa bàn.

Bài học rút ra từ việc chậm tiến độ của Dự án khu đô thị số 11 phường Gia Sàng phải chăng đó chính là sự thượng tôn pháp luật?

PV

(Theo Tạp chí in VHDNVN tháng 10/2024)