BHYT HSSV: Thành tựu và động lực tiến tới BHYT toàn dân

VHDN: Ý nghĩa thực sự khi gia tăng bảo hiểm y tế học sinh sinh viên (BHYT HSSV) không nằm ở con số tăng trưởng vượt trội, mà thể hiện ở lợi ích thực tế mà chính sách này mang lại trong chăm sóc sức khỏe cho thế hệ trẻ, và là nền tảng để tạo nên sự bền vững của chính sách BHYT trong tương lai, khi nhóm này tiếp tục trở thành chủ nhân của đất nước…

Chăm sóc sức khỏe toàn diện thế hệ trẻ

Cùng với quá trình hoàn thiện chính sách, pháp luật về BHYT nói chung, việc triển khai BHYT HSSV cũng dần được hoàn thiện với những quy định pháp lý chặt chẽ hơn. Sau 17 năm thực hiện theo hình thức tự nguyện, với những điều chỉnh trong Luật BHYT 2008, từ ngày 1/1/2010, nhóm HSSV đã trở thành nhóm đối tượng “có trách nhiệm” tham gia BHYT. Tiếp đến, với sự điều chỉnh trong Luật BHYT 2014 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2015), nhóm HSSV trở thành đối tượng “bắt buộc” tham gia BHYT. Những dấu mốc này cho thấy chính sách BHYT với nhóm đối tượng tiềm năng này đã nhận được sự quan tâm rất lớn của Đảng, Nhà nước và các cấp, các ngành. Vì vậy, kết quả tổ chức, thực hiện chính sách BHYT HSSV tăng qua từng năm. Nếu như năm học 2018-2019, cả nước có khoảng hơn 17,4 triệu HSSV tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ khoảng 94,2%, thì đến năm học 2019-2020, cả nước có hơn 17,7 triệu HSSV tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ khoảng 95,2%. Năm học 2020-2021, mặc dù bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 song số HSSV tham gia BHYT cũng đạt hơn 18 triệu HSSV; Năm học 2021 – 2022 có gần 18,8 triệu học sinh tham gia BHYT, đạt tỷ lệ gần 96%

Hiện nay, nhiều trường học và một số địa phương đã tiến sát mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT…

Đặc biệt, ý nghĩa của việc gia tăng độ bao phủ BHYT HSSV còn thể hiện ở lợi ích thực tế mà chính sách này mang lại trong chăm sóc sức khỏe thế hệ trẻ với số lượt KCB gia tăng theo từng năm. Đồng thời, trong xu thế quyền lợi BHYT ngày càng mở rộng, chất lượng KCB ngày càng được nâng cao, thì đối tượng HSSV cũng được hưởng thụ nhiều hơn lợi ích từ chính sách BHYT. Quỹ KCB BHYT đã chi trả cho rất nhiều bệnh nhân là HSSV mắc các bệnh nan y, mạn tính như điều trị suy thận bằng chạy thận nhân tạo; điều trị thuốc chống ung thư, phẫu thuật tim mạch với chi phí từ vài chục triệu đến hàng tỷ đồng…

Với trách nhiệm tổ chức, thực hiện chính sách BHYT, toàn ngành BHXH Việt Nam cũng đã và đang nỗ lực thực hiện tốt việc bảo đảm quyền lợi BHYT cho HSSV; tăng cường cải cách thủ tục tham gia BHYT, sử dụng thẻ BHYT khi đi KCB theo hướng đơn giản, thuận tiện cho HSSV. Theo lộ trình mở rộng quyền lợi của người tham gia BHYT của Luật BHYT, hơn 18 triệu HSSV cũng đang được thụ hưởng nhiều chính sách mới, với mức quyền lợi KCB BHYT được đảm bảo ngày càng tốt hơn. Nổi bật là chính sách thông tuyến tỉnh trong điều trị nội trú đối với KCB BHYT được triển khai trên quy mô toàn quốc từ ngày 01/01/2021, giúp một số trường hợp tham gia BHYT điều trị trái tuyến vẫn được hưởng 100% chi phí điều trị nội trú như đúng tuyến. Cùng với đó, từ tháng 6/2021, thủ tục KCB BHYT cũng đã có sự cải tiến, mang lại lợi ích cho người tham gia BHYT nói chung, HSSV nói riêng khi có thể sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng “VssID – BHXH số”, thay cho thẻ BHYT bằng giấy khi đi thủ tục KCB, giúp người tham gia BHYT tiết kiệm thời gian khi đi KCB, đặc biệt không lo mất, hay hỏng thẻ BHYT giấy. Hiện nay, BHXH Việt Nam đang phối hợp với Bộ Công an, Bộ Y tế triển khai sử dụng Căn cước công dân, ứng dụng định danh điện tử quốc gia (VNEID) thay thế thẻ BHYT giấy để KCB BHYT…

Chủ động triển khai BHYT HSSV năm học 2022- 2023

Đánh giá từ góc độ hoạch định chính sách, sự gia tăng độ bao phủ ở nhóm HSSV có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Nhận thức của nhóm HSSV về lợi ích, trách nhiệm tham gia BHYT sẽ là nền tảng để tạo nên sự bền vững của chính sách BHYT trong tương lai, khi nhóm đối tượng này rời khỏi ghế nhà trường, trở thành chủ nhân của đất nước. Đồng thời, những thuận lợi cũng như khó khăn dần được tháo gỡ trong quá trình vận động tham gia BHYT HSSV, đã tạo hiệu ứng tâm lý xã hội tích cực. Đó là góp phần tạo thay đổi nhận thức của toàn xã hội đối với chính sách BHYT, thu hút ngày càng nhiều người dân quan tâm đến quyền lợi của mình, đến “quyền” được tham gia BHYT để bảo vệ bản thân và chia sẻ cộng đồng. Những năm gần đây, tại hầu hết các địa phương, UBND tỉnh đều có văn bản chỉ đạo; liên ngành BHXH và GD-ĐT ban hành hướng dẫn thực hiện BHYT HSSV. Bên cạnh mức hỗ trợ 30% phí BHYT từ NSNN theo quy định của Luật BHYT, nhiều tỉnh, thành phố đã hỗ trợ thêm 20-50% mức đóng BHYT cho nhóm HSSV, nhiều chương trình hỗ trợ mua thẻ BHYT tặng cho HSSV có hoàn cảnh khó khăn…

Từ năm 2020 đến nay, cả nước đang ở trong một giai đoạn khó khăn, dịch COVID-19 đã ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều thành quả kinh tế-xã hội đã đạt được. Đây cũng là thời điểm mà công tác chăm sóc sức khỏe cho toàn dân càng cần được chú trọng, và chính sách BHYT đang giữ vai trò quan trọng hàng đầu. Bởi vậy, việc thực hiện BHYT HSSV càng cần được tiếp tục triển khai quyết liệt và triệt để, để trong bối cảnh những rủi ro và tổn thương về sức khỏe, thể chất ngày càng khó lường, chúng ta sẽ luôn đảm bảo thế hệ trẻ được hưởng một nền giáo dục toàn diện, được bảo đảm đầy đủ các quyền được chăm sóc sức khỏe, quyền được an sinh xã hội quy định tại Hiến pháp, Luật BHYT, Luật Giáo dục và Luật Trẻ em.

Một trong những thành tựu đáng ghi nhận trong thực hiện chính sách BHYT HSSV hiện nay là sự đồng lòng, nhất trí cao giữa ngành BHXH Việt Nam với các Bộ, ngành liên quan và chính quyền các địa phương, nhằm thực hiện thực quyết tâm của Đảng và Chính phủ bao phủ chính sách này đến toàn bộ HSSV. Với riêng nhóm HSSV, để thực hiện thắng lợi mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT thì ngành GD-ĐT có vai trò rất quan trọng. Đồng thời, xác định vai trò chủ đạo của mình trong thực hiện nhiệm vụ chính trị quan trọng này, BHXH Việt Nam cũng yêu cầu các đơn vị trực thuộc, BHXH các địa phương chủ động thực hiện các giải pháp mở rộng độ bao phủ BHYT HSSV. Cụ thể: cần phối hợp với các nhà trường tích cực phổ biến, truyền thông về công tác BHYT HSSV bằng các hình thức linh hoạt, phù hợp như: tuyên truyền trực tiếp (gặp gỡ trực tiếp hoặc tổ chức hội nghị …); tuyên truyền gián tiếp (gửi tin nhắn qua điện thoại, qua ứng dụng VSSID, tương tác qua mạng xã hội Zalo, Facebook, hội nghị truyền hình…); tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng (báo, đài, loa phát thanh…); tuyên truyền trực quan (Pa nô, áp phích, băng rôn, khẩu hiệu, standee…); tổ chức các buổi livestream tuyên truyền về BHYT HSSV trước thềm năm học mới và định kỳ hàng tháng.

BHXH các địa phương phải chủ động hướng dẫn lập và gửi danh sách cấp thẻ BHYT HSSV theo hình thức giao dịch điện tử; Phân công cán bộ kịp thời xét duyệt hồ sơ để cấp thẻ BHYT đối với HSSV đầu cấp và gia hạn giá trị sử dụng thẻ BHYT đối với các đối tượng còn lại. Bên cạnh đó, BHXH các địa phương cần kịp thời xét duyệt và trích, chuyển kinh phí chi thù lao thu BHYT HSSV, kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu cho các cơ sở giáo dục, trung tâm giáo dục nghề nghiệp theo quy định. Tổ chức đánh giá khen thưởng các cơ sở giáo dục và HSSV có thành tích xuất sắc trong công tác BHYT HSSV…

NGUYỄN THẾ MẠNH Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam