M&A bán lẻ tiếp tục tăng và sự lên ngôi của doanh nghiệp Việt

Không chỉ có các doanh nghiệp ngoại tham gia thị trường, M&A trong ngành bán lẻ đã chứng kiến sự trỗi dậy của các nhà đầu tư trong nước.

chuỗi cửa hàng tiện lợi Shop&Go chủ động đề nghị được nhượng lại toàn bộ chuỗi gồm 87 cửa hàng tiện lợi đang hoạt động cho Công ty VinCommerce chỉ với giá 1 USD

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tỷ lệ bán buôn và bán lẻ Việt Nam chiếm tới hơn 14% GDP cả nước. Đáng lưu ý, bán lẻ cũng thuộc 1 trong 6 ngành nghề thu hút vốn đầu tư nước ngoài lớn nhất.

Trong một báo cáo mới của CTCP Chứng khoán Vietcombank (VCBS) đã đưa ra nhận định bán lẻ là ngành có sức hút với các nhà đầu tư trong và ngoài nước. VCBS cho biết, từ tháng 1/2015 các doanh nghiệp bán lẻ 100% vốn nước ngoài đã được phép thành lập ở Việt Nam. Đồng thời, doanh nghiệp 10 nước ASEAN được bãi bỏ hàng rào thuế quan khi tham gia khu vực mậu dịch chung ASEAN, theo đó, 100% dòng thuế nhập khẩu ở hầu hết các mặt hàng cũng được xóa bỏ vào năm 2018. Môi trường thuận lợi giúp bán lẻ luôn là ngành thu hút đầu tư nước ngoài.

Làn sóng các giao dịch M&A trong ngành bán lẻ đã dấy lên từ đầu năm 2016 và tăng trưởng nhanh trong những năm gần đây như một kênh đầu tư hấp dẫn. Bởi nếu năm 2005 chỉ có 18 thương vụ M&A với tổng giá trị là 61 triệu USD thì đến năm 2017 mức này đã tăng lên thành 10,2 tỷ USD. Đáng lưu ý, không chỉ có các doanh nghiệp ngoại tham gia thị trường, M&A trong ngành bán lẻ đã chứng kiến sự trỗi dậy của các nhà đầu tư trong nước.

Thực tế cho thấy, những năm gần đây, thị trường Việt Nam chứng kiến sự bùng nổ của chuỗi cửa hàng tiện lợi với hàng loạt tên tuổi đình đám như 7- Eleven, CircleK, GS25, Lawson… Cùng đứng vào cuộc đua mở cửa hàng tiện lợi còn có các thương hiệu trong nước như Vinmart+, Co.op Food, Satrafood, Bách Hóa Xanh; trong đó cửa hàng Vinmart+ của Vingroup hiện chiếm con số áp đảo.

Đơn cử như việc đầu tháng 4/2019 một thương vụ hy hữu đầu tiên trong lĩnh vực bán lẻ tại Việt Nam đã được thực hiện khi Công ty Cổ phần Cửa hiệu và sức sống, chủ sở hữu chuỗi cửa hàng tiện lợi Shop&Go chủ động đề nghị được nhượng lại toàn bộ chuỗi gồm 87 cửa hàng tiện lợi đang hoạt động cho Công ty VinCommerce chỉ với giá 1 USD.

Chia sẻ về thương vụ này, phía Shop&Go cho biết, đã đầu tư nhiều vào hệ thống bán lẻ này nhưng kết quả kinh doanh không được như kỳ vọng nên quyết định rút lui bằng việc nhượng lại cho một đơn vị uy tín, có tiềm lực hơn.

Cùng thời điểm này, GS 25 Việt Nam (một nhà bán lẻ đến từ Hàn Quốc), đơn vị cũng đang hoàn tất những thủ tục để tiếp nhận Zakka Mart – một chuỗi của hàng tiện lợi do Công ty Cổ phần Zakka quản lý. Ở thời điểm về tay GS 25, Zakka Mart có 49 cửa hàng nhưng chủ yếu hoạt động bên trong các tòa nhà và chỉ bán đến 10h đêm. Đơn vị này không tiết lộ giá trị thương vụ M&A nhưng cho biết dự kiến, trong tháng 5/2019 tất cả các cửa hàng hiện hữu cũng như đội ngũ nhân sự của Zakka Mart sẽ được chuyển giao cho GS 25 Việt Nam.

Với hoạt động mạnh tay đầu tư, thâu tóm các doanh nghiệp bán lẻ, thị trường này được dự báo sẽ càng ngày càng khốc liệt, và cuộc chơi dường như chỉ giành cho các ông lớn. VCBS cũng chỉ ra một số nhận định tích cực cho thị trường này.

Thứ nhất, thu nhập bình quân tăng hỗ trợ cho ngành bán lẻ. Cụ thể, thu nhập bình quân đầu người tăng cao sẽ giúp khoảng 40% dân số sẽ trở thành tầng lớp trung lưu trước năm 2021. Tổng chi tiêu của hộ gia đình được dự báo sẽ tăng trưởng với tốc độ trung bình 11,4% trong giai đoạn 2017 – 2021, theo Euromonitor.

Đô thị hóa tăng nhanh, từ mức 20% năm 1998 đã lên mức 37,5% trong năm 2017 và ước tính vào khoảng 37,4% vào năm 2021 cũng giúp mở rộng dư địa thị trường. BMI kỳ vọng khu vực nông thôn sẽ chuyển mình lên nông thôn mới, thành thị. Hiện khu vực nông thôn chiếm khoảng 65% tổng dân số cả nước, được coi là một thị trường tiêu thụ rộng lớn.

Thứ hai, tăng trưởng tín dụng tiêu dùng hỗ trợ sự phát triển của ngành. Mặt bằng lãi suất trong nửa đầu năm 2018 duy trì ổn định và được dự báo chỉ tăng nhẹ trong nửa cuối năm.

Đây được coi là yếu tố hỗ trợ tích cực cho các công ty trong ngành khi phải duy trì mức lãi suất cao trong hoạt động kinh doanh. Bên cạnh đó, xu hướng liên kết với nhà cung cấp sản phẩm, dịch vụ để đẩy mạnh dịch vụ cho vay tiêu dùng lãi suất 0% kích thích tiêu dùng của người dân, từ đó thúc đẩy doanh số bán lẻ.

Mô hình siêu thị mini cũng được đánh giá có nhiều triển vọng trong thời gian tới. Các thương hiệu như Bách Hóa Xanh, Satra Food, hay Vinmart + đều sở hữu những điểm đặc trưng với mục tiêu cạnh tranh trực tiếp với chợ truyền thống nên vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng khá tốt. Bên cạnh đó, mô hình kết hợp với tiệm tạp hóa truyền thống cũng được xem là điểm khác biệt.

Theo enternews