Thủ tướng Phạm Minh Chính kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tại Nhật Bản với khoảng 40 hoạt động

Tối 18/12 (theo giờ địa phương), chuyên cơ chở Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã rời Tokyo, Nhật Bản về Việt Nam, kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN – Nhật Bản và hoạt động song phương tại Nhật Bản.

Hội nghị có ý nghĩa đặc biệt bởi đây là “thời điểm vàng” để các Lãnh đạo ASEAN và Nhật Bản kiểm điểm lại quá trình hợp tác 50 năm qua, từ đó đề ra tầm nhìn và định hướng phát triển quan hệ trong giai đoạn mới với những cơ hội mới, như khẩu hiệu của Hội nghị là “Tình hữu nghị vàng, những cơ hội vàng”.

Hội nghị diễn ra ngay sau khi ASEAN và Nhật Bản nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 9 năm nay, tạo thêm xung lực và những thành tựu hợp tác mới, xứng tầm với khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện; Trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, Hội nghị cũng là dịp để người dân ASEAN và Nhật Bản, cũng như khu vực và thế giới hiểu rõ hơn về giá trị và đóng góp quan trọng của quan hệ ASEAN-Nhật Bản đối với và hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực.

Đây là chuyến công tác quan trọng, nhiều ý nghĩa của Thủ tướng Phạm Minh Chính trên cả bình diện đa phương và song phương, trong bối cảnh khá đặc biệt: Việt Nam-Nhật Bản vừa nâng cấp quan hệ lên “Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình và phồn vinh tại Châu Á và trên thế giới” nhân chuyến thăm Nhật Bản của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng vào tháng 11 vừa qua.

Đồng thời ASEAN-Nhật Bản cũng chính thức thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-Nhật Bản lần thứ 26 tại Indonesia vào tháng 09/2023; cả Việt Nam và ASEAN đều thiết lập quan hệ ngoại giao với Nhật Bản vào năm 1973 – cách đây đúng nửa thế kỷ.

Với khoảng 40 hoạt động trong 04 ngày, chuyến công tác của Thủ tướng và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã đạt những kết quả vừa mang tính chiến lược, dài hạn, vừa rất cụ thể và hiệu quả trên cả 3 khối công việc chính: (i) Tham gia và đóng góp cho thành công của Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Nhật Bản; (ii) các hoạt động song phương để góp phần cụ thể hóa, triển khai quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại Châu Á và trên thế giới với Nhật Bản; (iii) thúc đẩy quan hệ song phương với các nước tham dự Hội nghị.

Ấn tượng với Học thuyết “từ trái tim đến trái tim” do Thủ tướng Fukuda Takeo đưa ra vào năm 1977 đã đặt nền móng cho sự phát triển mạnh mẽ của quan hệ giữa Nhật Bản với ASEAN, trong đó có quan hệ Việt Nam – Nhật Bản, Thủ tướng đã đề xuất bổ sung khái niệm “từ hành động đến hành động” và “từ cảm xúc đến hiệu quả” cho quan hệ ASEAN-Nhật Bản trong tình hình mới, cũng như quan hệ Việt Nam và Nhật Bản.

Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Nhật Bản có ý nghĩa đặc biệt khi diễn ra giữa “thời điểm vàng”, với “tình hữu nghị vàng, những cơ hội vàng” trong giai đoạn mới, như khẩu hiệu của Hội nghị. Hội nghị cũng là dịp để người dân ASEAN và Nhật Bản, cũng như khu vực và thế giới hiểu rõ hơn về giá trị và đóng góp quan trọng của quan hệ ASEAN-Nhật Bản đối với hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực.

Hội nghị đã thành công tốt đẹp với những kết quả quan trọng. Theo đó, ASEAN và Nhật Bản thống nhất nhận định và cùng đề cao tầm quan trọng và giá trị của quan hệ đối với mỗi bên cũng như khu vực, quan hệ ASEAN-Nhật Bản đang là một trong những mối quan hệ năng động, thực chất và hiệu quả nhất trong quan hệ đối ngoại của ASEAN.

Phát huy những thành quả trong quan hệ hợp tác 50 năm qua, hai bên đạt nhất trí về tầm nhìn và phương hướng lớn thúc đẩy hợp tác toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, đồng thời tăng cường phối hợp trên các vấn đề quốc tế và khu vực, chung tay ứng phó với các thách thức khu vực và toàn cầu.

Như chủ đề các cuộc làm việc, trên cơ sở kiểm điểm và định hướng hợp tác ASEAN – Nhật Bản, phân tích tình hình thế giới và khu vực, các nhà lãnh đạo đã xác định ASEAN – Nhật Bản là “Đối tác từ trái tim đến trái tim qua các thế hệ” và “Đối tác đồng sáng tạo kinh tế và xã hội tương lai”.

ASEAN đánh giá cao Nhật Bản công bố lập Quan hệ đối tác đồng kiến tạo tương lai với khoản hỗ trợ 40 tỷ Yên cho các chương trình giao lưu nhân dân trong 10 năm tới, 15 tỷ Yên cho chương trình trao đổi cán bộ nghiên cứu và nghiên cứu quốc tế chung và cam kết sẽ huy động 35 tỷ USD trong vòng 5 năm tới từ các quỹ công – tư cho khu vực để thúc đẩy hợp tác kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, ứng phó với biến đổi khí hậu…

Hai bên cũng đạt nhận thức chung về nhiều vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Các nhà Lãnh đạo tái khẳng định tầm quan trọng của việc đề cao luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), nhấn mạnh giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, bảo đảm hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông. Nhật Bản khẳng định ủng hộ nỗ lực của ASEAN triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC và sớm hoàn tất Bộ Quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982.

Kết thúc Hội nghị, các Lãnh đạo ASEAN và Nhật Bản đã nhất trí thông qua “Tuyên bố Tầm nhìn về Quan hệ Hữu nghị và Hợp tác ASEAN-Nhật Bản: Đối tác tin cậy” và “Kế hoạch triển khai Tuyên bố tầm nhìn” làm cơ sở để triển khai quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Nhật Bản thời gian tới.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh 4 kết nối, trong đó đề nghị hai bên tăng cường kết nối về kinh tế – thương mại, đầu tư coi đây là trọng tâm và động lực phát triển của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN – Nhật Bản; đẩy mạnh kết nối về cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng chiến lược; mở rộng kết nối trong các lĩnh vực mới, nhất là đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức và nông nghiệp thông minh…, đưa các lĩnh vực này trở thành động lực tăng trưởng mới, sức sống mới cho hợp tác ASEAN-Nhật Bản thời gian tới; ưu tiên kết nối thực hiện các mục tiêu về phát triển bền vững, không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần.

Những đóng góp và kiến nghị cụ thể của Đoàn ta có thể nói đã “đúng” và “trúng” với nhu cầu của hợp tác ASEAN-Nhật Bản trong giai đoạn phát triển mới, được phản ánh trên nhiều nội dung trong “Tuyên bố Tầm nhìn” và “Kế hoạch triển khai Tuyên bố” được thông qua tại Hội nghị CCKN.

Chuyến công tác đã mở ra cơ hội hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực mới như chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo…Các doanh nghiệp Nhật Bản quan tâm cao đến các chính sách, nhu cầu của Việt Nam và cam kết mạnh mẽ về thúc đẩy đầu tư, hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực mới.

Hơn một nửa số văn kiện ký kết giữa các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp hai nước tại Diễn đàn kinh tế Việt Nam – Nhật Bản thuộc các lĩnh vực hợp tác mới, bao gồm xây dựng thành phố thông minh, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, logistics, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, robot… Đây có thể là bước khởi đầu cho một làn sóng đầu tư của doanh nghiệp Nhật Bản vào các lĩnh vực mới tại Việt Nam trong tương lai gần.

Những kết quả thiết thực của chuyến công tác và các hoạt động song phương của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Nhật Bản lần này là hoạt động cấp cao quan trọng để khép lại năm 2023, năm kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản thành công rực rỡ với khoảng 500 sự kiện tổ chức tại cả hai nước.

Nguồn: Tạp chí Thương hiệu & Công luận