Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi: Xét xử sơ thẩm có vi phạm thủ tục tố tụng ?

VHDN: Bản án số 40/2022/DS-ST ngày 16/11/2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi quyết định: Tuyên hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hộ bà Võ Thị Trinh đã gây ra những hoài nghi trong dư luận. Vì vậy đề nghị Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng cần xét xử lại, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho con đẻ cùa bà là bà Nguyễn Thị Phước.

Di chúc giả mạo, có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Theo đơn trình bày của bà Nguyễn Thị Phước – con ruột của bà Võ Thị Trinh, trú tại đội 7, thôn Bình Tân, xã Trà Bình, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi: Nguồn gốc đất của bà Võ Thị Trinh quản lý sử dụng ổn định, lâu dài từ năm 1965, diện tích đất 6.000m2, thửa số 01, tờ bản đồ số 06, được UBND huyện Trà Bồng cấp GCNQSDĐ ngày 13/12/1999. Sau khi bà Trinh qua đời ngày 17/3/2012, thì ngày 18/5/2012 bà Phước nhận Thông báo số 3313/TB-UBND xã Trà Bình về việc công khai kết quả phân chia tài sản theo di chúc quyền sử dụng đất của bà Võ Thị Trinh thì toàn bộ nhà, đất của bà Trinh giao cho cậu bà Phước là ông Vũ Huỳnh Lương. Không đồng ý với Thông báo, bà Phước đã làm đơn khởi kiện ra Tòa án. Quá trình Tòa án thụ lý, ngày 15/4/2013, nội dung văn bản số 33/CV-UBND xã Trà Bình đã rút xác nhận trong di chúc là bà Trinh lập di chúc giao toàn bộ nhà, đất cho ông Lương ngày 25/8/2010. Bản án hành chính sơ thẩm số 01/2013/HC-ST ngày 28/6/2013 của Tòa án nhân dân huyện Trà Bồng xác nhận: Hành vi hành chính chứng thực di chúc của Chủ tịch UBND xã Trà Bình là trái pháp luật. Chủ tịch UBND xã Trà Bình đã khắc phục hành vi hành chính rút chứng thực (tức di chúc không có chứng thực).

Diện tích đất 6.000m2 là tài sản bà Trinh để lại, trên thửa đất này còn có 1 căn nhà cấp 4 do bà Trinh xây dựng từ năm 1997, có 5 cây dừa, 1 cây bạch đàn và nhiều mộ của ông bà. Bà Trinh sinh hạ hai người con là bà Nguyễn Thị Huê và Nguyễn Thị Phước. Bà Phước, bà Huê là con cùng mẹ khác cha, nên sau khi bà Trinh qua đời, bà Phước và bà Huê là người được thừa kế toàn bộ di sản của mẹ để lại. Tuy nhiên, hiện chỉ mình bà Huê là người quản lý, sử dụng di sản của bà Trinh, cản trở quyền thừa kế của bà Phước, thậm chí không cho bà Phước đến hương khói cho hương linh cha mẹ đẻ của mình là Liệt sỹ Nguyễn Phú Chính và bà Võ Thị Trinh.

Ngày 3/2/2015 bà Phước đã làm đơn khởi kiện bà Huê. Bản án số 03/2016/DS-ST ngày 06/10/2016 của Toà án nhân dân huyện Trà Bồng quyết định: Xác định hàng thừa kế thứ nhất của bà Võ Thị Trinh là bà Nguyễn Thị Phước và Nguyễn Thị Huê. Sau đó, ngày 12/01/2017 bà Huê đã kháng cáo. Bản án số 22/2017/DS-PT của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi quyết định: Tuyên xử không chấp nhận kháng cáo của bị đơn là bà Nguyễn Thị Huê. Bản án số 26/2018/DS-ST ngày 10/10/2018 quyết định: Bác yêu cầu của bà Nguyễn Thị Huê, Ung Thị Ca, Vũ Huỳnh Lương về việc hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho hộ bà Võ Thị Trinh số 01247/QSDĐ/248/1999/QĐ-UB ngày 13/12/1999.

Ngày 09/7/2019, Bản án số 81/2019/DS-PT của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng: Từ những viện dẫn và phân tích nêu trên thấy rằng có căn cứ để khẳng định tài sản nêu trên là của cố Phan Thị Dưa để lại. Khi cố Dưa mất, để lại cho 02 con là cố Kiên và cố Phong (cố Kiên không có con). Nay cố Kiên và cố Phong đã mất, thì người thừa kế tiếp theo là cụ Võ Lương, cụ Võ Hương, Võ Thị Trinh. Cụ Hương, cụ Trinh đã qua đời thì các con của 02 cụ được hưởng phần di sản của 02 cụ được chia. Trong đó có tính đến phần lớn công sức đóng góp công lao bảo quản tài sản của cụ Võ Thị Trinh và là người quản lý sau này. Bản án số 40/2022/DS-ST ngày 16/11/2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi quyết định: Tuyên hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hộ bà Võ Trị Trinh.

Ngày 22/12/2021 bà Nguyễn Thị Phước lập Giấy Công chứng ủy quyền cho bà Võ Thị Dung được quyền thay mặt đại diện, tham gia tố tụng giải quyết toàn bộ vụ án dân sự ở giai đoạn xét sử sơ thẩm, phúc thẩm, kháng cáo. Bà Dung cho rằng, bản án làm bà rất bức xúc và oan ức, nên không “tâm phục khẩu phục”. Vì thế, chưa nhất trí với kết luận của phiên tòa. Bản án sơ thẩm là chưa khách quan, không đảm bảo quyền lợi hợp pháp và công bằng cho gia đình. Việc đánh giá chứng cứ của cấp Tòa là thiên vị cho bị đơn, từ đó ra bản án không công bằng. Tòa sơ thẩm, không triệu tập người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là UBND huyện Trà Bồng để làm rõ việc cấp GCNQSDĐ, những tình tiết mâu thuẫn của vụ án, Tòa sơ thẩm, xét xử không có đại diện là Chi nhánh VPĐKĐĐ huyện Trà Bồng, UBND xã Trà Bình có mặt để đối chất làm sáng tỏ vụ án xét xử.

Tại Quyết định số 718/ QĐ-UBND tỉnh Quảng Ngãi, ngày 27/4/2016 của Chủ tịch tỉnh ký đã bác đơn ông Vũ Huỳnh Lương, ông Đỗ Quốc Tường và bà Nguyễn Thị Huê (người được ủy quyền khiếu nại). Thửa đất số 01 có nguồn gốc được bà Trinh quản lý sử dụng từ năm 1965; bà Trinh được UBND huyện Trà Bồng cấp GCNQSDĐ ngày 13/12/1999. Ông Vũ Huỳnh Lương biết việc cấp GCNQSDĐ này nhưng không có khiếu nại, kiến nghị, phản ánh đến chính quyền về việc cấp GCNQSDĐ cho bà Trinh là trái pháp luật. Như vậy, có căn cứ xác định bà Trinh đã quản lý, sử dụng ổn định, liên tục, không có tranh chấp thửa đất này suốt 34 năm (từ năm 1964 – 1999); bà Trinh đăng ký kê khai theo các chính sách đất đai của Nhà nước qua các thời kỳ và được cấp GCNQSDĐ đúng pháp luật, nên hoàn toàn là chủ sở hữu hợp pháp duy nhất và có toàn quyền sử dụng đối với thửa đất này.

Hành vi lập Di chúc giả mạo ngày 25/8/2010 để chứng thực hợp thức hóa diện tích đất 6.000m2 cho riêng mình là vi phạm pháp luật. Qua đó, cho thấy sự cố tình để chiếm đoạt tài sản của gia đình bà Phước. Hiện nay bà Phước đã có đơn tố giác những hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật của một số người trong đường dây làm giấy tờ giả mạo để chiếm đoạt tài sản công dân gửi Công an xã Trà Bình, Công an huyện Trà Bồng.

Việc cấp Tòa sơ thẩm chưa tiến hành thu thập và không phát hiện được nhiều tình tiết mới, đồng thời chưa đánh giá các chứng cứ một cách khách quan, đầy đủ và chính xác để ra bản án đảm bảo quyền lợi chính đáng cho bà Phước đã gây ra những hoài nghi trong dư luận. Vì vậy đề nghị Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng xét xử lại, hủy sơ thẩm Bản án số 40/2022/ DS-ST ngày 16/11/2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi giao lại hồ sơ cho TAND huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi giải quyết theo đúng quy định của pháp luật.

Lê Hùng