Cần sự phối hợp của doanh nghiệp và người tiêu dùng để đầy lùi hàng giả, hàng nhái

VHDN: Bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, rất cần sự phối hợp của các doanh nghiệp và người tiêu dùng để đẩy lùi vấn nạn hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ.

Thời gian qua, lực lượng chức năng đã phát hiện và bắt giữ hàng nghìn sản phẩm hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ (SHTT) từ cửa khẩu cho tới sản xuất trong nội địa và cả trên môi trường mạng. Với nhu cầu tiêu dùng trong nước tăng cao và tốc độ phát triển của thương mại điện tử (TMĐT) vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro khi hàng giả, hàng nhái xuất hiện ngày càng nhiều gây tâm lý cho bất ổn và thiệt hại cho người tiêu dùng.

Ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục TMĐT và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, những năm qua, Bộ Công Thương đã phối hợp với các đơn vị liên quan xử lý nhiều trường hợp vi phạm về TMĐT và hàng giả, hàng nhái. Gần đây nhất, ngày, Bộ Công Thương phối hợp với Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) và Công an TP. Hồ Chí Minh đồng loạt tiến hành kiểm tra 5 địa điểm bán hàng và kho chứa hàng của 2 website: menshop79.com và menshopfashion.com, thu giữ gần 2.000 sản phẩm có dấu hiệu giả mạo các nhãn hiệu Gucci, Louis Vuitton, Hermers, Versace, Burberry…

Trên thực tế, các hành vi gian lận thương mại, buôn lậu, hàng giả nhãn hiệu, vi phạm quyền SHTT trong những năm gần đây diễn ra phổ biến hơn, phát triển ở mức độ tinh vi, phức tạp hơn. Từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng đã phát hiện rất nhiều vụ việc vi phạm, trong đó đa số là quy mô trung bình, tại các địa điểm “nóng” như các tỉnh biên giới, cửa khẩu (Lạng Sơn, Cao Bằng…), các thành phố lớn (TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng…).

Tổng cục trưởng Tổng cục QLTT Trần Hữu Linh cho biết, trong quá trình lực lượng kiểm tra cơ sở kinh doanh cho thấy, tội phạm sản xuất, buôn bán hàng nhái, hàng giả nhãn mác và xâm phạm SHTT luôn song hành cùng nhau với phương thức, thủ đoạn hoạt động tương đối giống nhau. Đa số các đối tượng này sử dụng nguồn nguyên liệu giá thành thấp, mua trôi nổi trên thị trường, không rõ nguồn gốc xuất xứ để pha trộn với một lượng hàng thật; hoặc tự sản xuất hàng, sau đó dán nhãn mác của các doanh nghiệp đã được đăng ký nhãn hiệu để bán ra thị trường. Điều đáng nói là các đối tượng vi phạm hiện nay đều có trình độ học vấn, chuyên môn cao, hiểu biết chính sách, am hiểu nhu cầu thị trường và thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn để trốn tránh sự phát hiện, xử lý của lực lượng chức năng.

Bên cạnh đó, ông Đặng Hoàng Hải cũng cho rằng, trên môi trường mạng, phương thức, thủ đoạn hoạt động của đối tượng vi phạm kinh doanh TMĐT ngày càng tinh vi. Nhiều đối tượng không có kho hàng hay cửa hàng, chỉ tiếp nhận đặt online; phân tán hàng hóa nhiều nơi; giao hàng với số lượng dè dặt, nhỏ lẻ; bán hàng qua cộng tác viên trung gian… Trong nhiều trường hợp, hàng hóa không có hóa đơn chứng từ và được thanh toán qua đơn vị trung gian, khó xác minh đối tượng bán. Ngoài ra, các website và mạng xã hội dễ dàng được tạo ra và đóng lại trong thời gian nhanh chóng và khó kiểm soát.

Trước thực trạng hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng giả nhãn mác, vi phạm SHTT ngày càng phức tạp, ông Trần Hữu Linh cho rằng, lực lượng QLTT sẽ tiếp tục tập trung mũi nhọn vào công tác chống sản xuất, kinh doanh hàng giả, vi phạm SHTT, trong đó đặc biệt chú trọng quản lý về thương mại điện tử. Tuy nhiên, “Lực lượng QLTT rất mong muốn các doanh nghiệp chủ động phối hợp, hỗ trợ cơ quan thực thi trong công tác chống hàng giả, vi phạm quyền SHTT thông qua việc cung cấp các thông tin đầu mối về SHTT của doanh nghiệp, mặt hàng vi phạm, phương thức thủ đoạn vi phạm, thị trường tiêu thụ, các dấu hiệu phân biệt hàng thật – hàng giả cũng như tham gia vào các vụ việc kiểm tra của lực lượng thực thi khi có yêu cầu”, ông Trần Hữu Linh nhấn mạnh.

Để bảo vệ người tiêu dùng, nhiều ý kiến cho rằng, cần tăng cường công tác phối hợp và thực thi giữa các đơn vị thuộc Bộ Công Thương, cơ quan quản lý nhà nước có liên quan về công tác chống hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và xâm phạm quyền SHTT trên môi trường internet. Đồng thời, nâng cao vai trò, trách nhiệm của doanh nghiệp sở hữu các website TMĐT trong việc bảo vệ người tiêu dùng, cam kết bán hàng hóa đảm bảo chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng và không tiếp tay cho đối tượng lợi dụng TMĐT để kinh doanh hàng giả, hàng xâm phạm quyền SHTT. Bộ Công Thương thường xuyên rà soát định kỳ để đảm bảo sự tuân thủ của các website; kiểm tra, rà soát và gỡ bỏ sản phẩm vi phạm pháp luật trên website và ứng dụng TMĐT.

Để ngăn chặn tình trạng hàng giả hàng nhái trên các sàn thương mại điện tử, ông Đặng Hoàng Hải cho biết, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã xây dựng kế hoạch phòng ngừa, đấu tranh, xử lý việc bán hàng trên mạng. Vì vậy, các doanh nghiệp, cá nhân bán hàng trên mạng phải có cam kết bán hàng chính hãng,

đảm bảo chất lượng. Cùng với đó, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ phối hợp với Cục QLTT, Cục Xuất Nhập khẩu tăng cường kiểm tra, kiểm soát hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam cũng như hàng hóa sản xuất trong nước và sẽ xử lý nghiêm đối tượng vi phạm, nếu cần thiết sẽ đề nghị xử lý hình sự.

Ông Trần Hữu Linh cũng cho hay, dự kiến trong quí III/2019, Tổng cục QLTT sẽ cho ra mắt hệ thống chống hàng giả. Điều này nhằm giúp lực lượng chức năng có thể nhận biết ngay cơ sở bán hàng nào, doanh nghiệp nào của Việt Nam bị thu hồi hàng giả, hàng nhái để xử lý nhanh và triệt để hơn. Ngoài ra, Tổng cục Quản lý thị trường cũng sẽ xây dựng ứng dụng trên điện thoại di động để lực lượng chức năng có thể trao đổi trực tiếp với doanh nghiệp xung quanh việc xâm phạm quyền SHTT và hàng giả. Đây là vấn đề trọng tâm của lực lượng quản lý thị trường trong năm nay và những năm tiếp theo. Bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, rất cần sự phối hợp của các doanh nghiệp và người tiêu dùng để đẩy lùi vấn nạn hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ trong thời gian tới.

Phan Đức