KCN Nam Cầu Kiền Thủy Nguyên ( Hải Phòng ): Lấy môi trường làm trung tâm để giải bài toán phát triển kinh tế bền vững

Các khu công nghiệp ( KCN ) trên cả nước ngày càng phát triển nhanh, đã tạo việc làm cho hàng triệu lao động và đóng góp rất quan trong cho nền kinh tế đất nước. Tuy nhiên một vấn đề không chỉ ở Việt Nam mà cả thế giới đã rất đặc biệt quan tâm, đó là song song với đẩy mạnh phát triển kinh tế, phải hết sức coi trọng bảo vệ môi trường.

KCN Phát triển theo tiêu chí kinh tế tuần hoàn

KCN Nam Cầu Kiền với tổng diện tích được phê duyệt là 263,47ha, thành lập năm 2008, do Công ty Cổ phần Shinec làm chủ đầu tư. Trải dài trên địa bàn 4 xã, Kiền Bái, Thiên Hương, Lâm Động, Hoàng Động thuộc huyện Thủy Nguyên (TP Hải Phòng), có vị trí giao thương thuận lợi thông qua hệ thống giao thông đường bộ, đường biển, đường sắt và đường hàng không.

Trong hơn 12 năm xây dựng và khai thác kinh doanh, chủ đầu tư KCN luôn chú trọng cải tiến hệ thống quản lý, phát triển các hoạt động dịch vụ nhằm gia tăng lợi ích cho khách hàng, trở thành đối tác phát triển bền vững của các doanh nghiệp. Đến nay, KCN đã thu hút hơn 50 nhà đầu tư trong và ngoài nước, đồng thời  được biết đến với mô hình KCN sinh thái đầu tiên tại Hải Phòng.

Ngày 1/8/2020, KCN Nam Cầu Kiền bắt đầu triển khai dự án giai đoạn 2 với hệ thống hạ tầng đồng bộ, tiêu chuẩn hiện đại. Đây là công trình nằm trong chiến lược đầu tư và phát triển chuỗi KCN sinh thái, với tư duy đầu tư tối ưu diện tích đất sử dụng, mật độ kỹ thuật cao, nhiều công năng đem lại hiệu suất tối đa, kết hợp hài hòa giữa vai trò cảnh quan sinh thái, công trình bảo vệ môi trường, thực nghiệm khoa học, ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, với hạ tầng kỹ thuật phục vụ dự án của các nhà đầu tư trong nước và quốc tế.

Tính đến nay Nam Cầu Kiền đã thu hút được hơn 55 Nhà đầu tư cả trong và ngoài nước.

Tổ hợp bao gồm các công trình hạ tầng kỹ thuật tiện ích như Module 2 Nhà máy xử lý nước thải, trung tâm vận hành hệ thống viễn thông, hệ thống đầu mối cấp nước kiêm phòng cháy chữa cháy…Với việc xây dựng mô hình KCN Sinh thái đầu tiên tại Việt Nam do người Việt đầu tư, KCN Nam Cầu Kiền đã từng bước hoàn thiện hệ thống hạ tầng tiêu chuẩn quốc tế và mạng lưới cung cấp dịch vụ toàn diện. Theo đánh giá của các chuyên gia môi trường, riêng về hạ tầng xanh, KCN Nam Cầu Kiền đã đáp ứng theo tiêu chuẩn quốc tế, góp phần thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh của Việt Nam. Đó là mô hình vườn Nhật Kyousei no niwa – trái tim của dải công viên kết nối giai đoạn 1 và 2 của dự án KCN Nam Cầu Kiền, kết nối với các tuyến giao thông tới các dự án quan trọng khu vực phía Bắc và Đông Bắc thành phố Hải Phòng. Khu vườn Nhật Kyousei no niwa có quy mô diện tích hơn 30.000m2, được thiết kế và giám sát thi công bởi các kỹ sư người Nhật và Việt Nam, được bố trí bao trùm lên khuôn viên nhà máy xử lý nước thải và các hồ chức năng, kết nối với công viên dọc kênh đào trung tâm, tạo nên một dải xanh tươi mát. Không chỉ vậy, khu vườn Nhật còn tạo nên sự độc đáo của KCN sinh thái, nơi giao thoa văn hóa Việt Nam và Nhật Bản, từ đó lan tỏa, hình thành một cộng đồng Nhật Bản thu nhỏ ngay chính trong KCN, cũng như củng cố thêm tình hữu nghị hợp tác giữa các doanh nghiệp, doanh nhân hai nước Việt Nam-Nhật Bản vốn đã có truyền thống hơn 40 năm nay.

Hình ảnh Khu xử lý nước thải tập trung của KCN.

Ông Phạm Hồng Điệp – Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Shinec, Chủ đầu tư KCN Nam Cầu Kiền, bộc bạch: “Quan điểm kinh doanh của tôi là, lấy môi trường làm trung tâm để giải quyết bài toán đầu tư, nên trong tổng số 263 ha đất KCN chỉ có 167,19 ha đất đưa vào xây dựng công nghiệp, còn lại trên 40% diện tích đất của KCN dùng vào đất công viên, cây xanh, đất công cộng, hạ tầng, giao thông”. Đồng thời với định hướng xây dựng “khu công nghiệp xanh thân thiện môi trường”, nên công tác bảo vệ môi trường luôn được Nam Cầu Kiền đặc biệt chú trọng. KCN đã hoàn thiện, đồng bộ các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường, cũng như phổ biến, hỗ trợ các nhà đầu tư trong KCN chấp hành tốt quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, lấy bảo vệ môi trường làm cốt lõi cho sự phát triển. Tính đến thời điểm hiện tại, các công trình bảo vệ môi trường của KCN đã thực hiện được, cơ bản như: Hệ thống cây xanh, hệ thống cấp thoát nước, xử lý nước thải… Nhà máy xử lý nước thải đi vào vận hành với công suất 1000m3/ngày đêm; Hệ thống Camera giám sát điểm xả thải, đồng hồ đo lượng điện sử dụng và hệ thống quan trắc tự động, tất cả đã được kết nối với Sở tài nguyên và Môi trường Hải Phòng.  Hệ thống thu gom nước mưa trên toàn bộ các nhà máy, được đầu tư đồng bộ, đấu nối vào hệ thống của KCN cam kết đạt tiêu chuẩn cột B QCVN 08:2015/BTNMT.

Hệ thống thu gom nước thải, sau quá trình xử lý sơ bộ của Nhà đầu tư được thu gom 100% về Nhà máy xử lý nước thải tập trung của KCN. Nhà máy xử lý nước thải KCN được vận hành, với dây truyền công nghệ vi sinh, kết hợp xử lý hóa, lý và công suất vận hành tối đa 1000 m3/ngày đêm, đảm bảo xử lý hiệu quả nước thải của tất cả các Nhà đầu tư trong KCN. Nước sau xử lý đạt quy chuẩn theo cột B QCVN 40:2011/BTNMT về nước thải công nghiệp, theo giấy phép xả thải đúng quy định. Một phần được tái tuần hoàn sử dụng cho hoạt đồng phun rửa đường và tưới cây xanh cảnh quan. 100% nước thải, khí thải, bụi, chất thải của các nhà máy trong KCN được công tơ điện tử đo đếm, hệ thống camera quay quét hình ảnh, hệ thống quan trắc tự động và được giám sát quá trình phát thải, hoạt động của các nhà đầu tư 24/24 giờ; đồng thời, được thường xuyên kiểm tra lấy mẫu đánh giá chất lượng, kiểm soát các vấn đề phát sinh ngay tại nguồn xả, tự động gửi về Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hải Phòng.

Hồ điều hòa lưu giữ nước thải sau xử lý tại KCN.

Trong các khoảng vườn trước nơi làm việc và các phân xưởng, nhà máy tại KCN được trồng nhiều cây xanh, vườn tiểu cảnh tạo bóng mát. Vì vậy, ở bất kể nơi nào trong KCN cũng đều cảm nhận về một môi trường làm việc luôn xanh, sạch, đẹp và thân thiện.

Với những thành tựu trong lĩnh vực môi trường, vừa qua, KCN Nam Cầu Kiền được chọn làm mô hình điểm để thực hiện đề án nghiên cứu khoa học “Khảo sát và xây dựng hệ thống kinh tế tuần hoàn trong mô hình KCN sinh thái Việt Nam”, do Viện Sức khỏe và Môi trường vì cộng đồng (IOHEC) chủ trì. Triển khai đề án này, Ban lãnh đạo và Hội đồng khoa học của Viện IOHEC đang phối hợp KCN Nam Cầu Kiền tiến hành khảo sát thực địa, đánh giá chất lượng không khí, nguồn nước, quy trình sản xuất… tại địa bàn KCN. Qua đó, khẳng định các thông số đầu vào, đầu ra về những nguồn thải tại Nam Cầu Kiền đạt quy chuẩn môi trường; toàn bộ dữ liệu quản lý theo tiêu chuẩn công nghệ hiện đại, kết quả quan trắc được truyền trực tiếp đến cơ quan quản lý Nhà nước; các khâu của quy trình sản xuất bảo đảm theo vòng tròn khép kín, đạt hiệu quả kinh tế cao. Ông Nguyễn Thiệu Anh – Viện trưởng Viện Sức khỏe và Môi trường vì cộng đồng, nhận định: “Với đề án “Khảo sát và xây dựng hệ thống kinh tế tuần hoàn trong mô hình KCN sinh thái Việt Nam”, của Viện phối hợp với KCN, chúng tôi khẳng định đây sẽ là một sản phẩm thực nghiệm khoa học đặc biệt, đồng thời mang tính khả thi cao để ứng dụng rộng rãi trong cả nước. Qua đó, tạo ra hiệu quả tối ưu về kinh tế trong nhiều lĩnh vực như: du lịch, nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp, logistic… Tất cả thành tựu đó được hình thành trên nền tảng của hệ sinh thái môi trường xanh, sạch, tiết kiệm, năng suất, đúng quy định pháp luật”.

Thông tin thất thiệt ảnh hưởng đến doanh nghiệp

Với những thành tựu nổi bật trong công tác bảo vệ môi trường, được kiểm định chắc chắn trên cơ sở khoa học, pháp luật và các cơ quan quản lý Nhà nước, tuy nhiên, vừa qua, không rõ lý do gì, có một số thông tin thất thiệt nêu KCN Nam Cầu Kiền đã xả nước thải không qua xử lý ra sông Cấm, kèm với đó là tiếng ồn của nhà máy trong KCN. Về việc này, ông Phạm Hồng Điệp cho biết: “Những thông tin phản ánh chúng tôi xin tiếp thu, để xem xét và khắc phục các sự cố nếu có. Tuy nhiên, chúng tôi khẳng định KCN Nam Cầu Kiền đang thực hiện tốt việc bảo vệ môi trường. KCN Nam Cầu Kiền có hai hệ thống quan trắc: hệ thống quan trắc đầu vào để kiểm soát tất cả thông số về amoni và các chất thải, các điều kiện xả thải của các nhà máy trong khu công nghiệp ra hệ thống chung của KCN để thu vào nhà máy xử lý nước thải. Sau khi xử lý nước thải xong, chúng tôi có một hệ thống quan trắc đầu ra cho việc xả thải. KCN Nam Cầu Kiền đã áp dụng 100% các yêu cầu theo Nghị định 40 của Chính phủ về bảo vệ môi trường”.

Được biết, qua khảo sát thực tiễn của nhiều đơn vị quản lý và khoa học, cho thấy, việc xử lý nước thải trong KCN Nam Cầu Kiền diễn ra theo quy trình: Nước thải trong KCN sau khi thu gom phải được đi qua các bể xử lý như bể tách dầu, bể lắng, bể điều hòa. Hệ thống camera giám sát quay quét toàn bộ KCN, hệ thống công tơ điện tử giám sát hoạt động liên tục trong ngày cùng với đó là hệ thống quan trắc tự động. Các thông số quan trắc được dẫn truyền trực tiếp về Sở tài nguyên và Môi trường Hải Phòng 24/24h. Hơn nữa, để khẳng định nước thải có ô nhiễm hay không phải dựa trên các chỉ tiêu cụ thể theo quy định tại QCVN 40:2011/BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Hệ thống quản lý nước thải của KCN luôn được giám sát chặt chẽ và đảm bảo đúng quy trình.

Ngày 24/7/2020, đoàn làm việc của Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hải Phòng phối hợp Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thủy Nguyên; UBND xã Hoàng Động; Phòng TN&MT – Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng đã đến làm việc, kiểm tra, xác minh thông tin phản ảnh tại KCN Nam Cầu Kiền. Trong buổi làm việc, các cơ quan quản lý kết luận: Công ty được phép xả thải vào nguồn nước với Giấy phép số 1036/GP-UBND ngày 2/5/2019 do UBND thành phố Hải Phòng cấp; Hệ thống xử lý nước thải hoạt động bình thường, tại thời điểm kiểm tra, hệ thống xử lý đang vận hành và truyền dữ liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường đối với các thông số COD, TSS, N-NH4 +, pH, lưu lượng đầu vào, lưu lượng đầu ra, nhiệt độ; Theo nhật ký vận hành hệ thống xử lý nước thải và kết quả quan trắc của trạm quan trắc tự động trích suất từ ngày 11/7/2020 đến 17 giờ ngày 16/7/2020 của Công ty cổ phần Shinec thì kết quả đạt quy chuẩn cho phép…Tại buổi làm việc cũng ghi nhận, từ năm 2019 đến nay, UBND huyện Thủy Nguyên và UBND xã Hoàng Động không nhận được bất kỳ đơn thư phản ánh nào của Nhân dân về việc gây ô nhiễm môi trường từ Công ty cổ phần Shinec.

Trước đó, ngày 21/7/2020 dưới sự giám sát của UBND xã Hoàng Động; Phòng Cảnh sát môi trường, Trung tâm Quan trắc môi trường – Sở TN&MT TP Hải Phòng đã tiến hành lấy mẫu nước thải tại điểm xả thải tọa độ 2312477936X : 590795834Y. Tại thời điểm lấy mẫu, nhiệt độ 29.7 độ C, độ ẩm 65%, trời nhiều mây không mưa, áp suất 101.2 Kpa. Mẫu nước có độ pH 6,94 …Ngày 31/7/2020, theo phiếu kết quả phân tích mẫu nước thải số: 594/2020/KQQT của Trung tâm Quan trắc Môi trường, 19 chỉ tiêu nước thải đều đạt chuẩn, thậm chí một số chỉ tiêu còn đạt cột A.

Các hoạt động, cuộc thi về môi trường, hưởng ứng ngày môi trường hằng năm được tổ chức tại KCN Nam Cầu Kiền.

Liên quan đến vấn đề môi trường của các nhà máy trong KCN Nam Cầu Kiền thời gian qua, ông Nguyễn Hồng Thịnh, Bí thư chi bộ thôn 7, xã Hoàng Động, người sống cách nhà máy 30m, cho biết: “Trước đây đã lâu, một nhà máy trong Công ty cũng có tiếng ồn, khói bụi ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân, tuy nhiên đến nay, Công ty đã xử lý tốt về môi trường nên những tiếng ồn, tiếng động đã không còn. Công ty cũng đang xây dựng khu xử lý nước thải là nơi du lịch môi trường sinh thái xanh sạch đẹp. Nhân dân rất phấn khởi, ủng hộ cách làm của Công ty”. Ông Nguyễn Công Toàn, Chủ tịch UBND xã Hoàng Động, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng cho biết, công ty CP Shinec là đơn vị tiên phong nhiều năm qua phối hợp cùng chính quyền địa phương trong các hoạt động bảo vệ môi trường trên địa bàn. Cùng với đó, đơn vị cũng tích cực trồng nhiều cây xanh trong KCN để góp phần giảm thiểu khói bụi và tiếng ồn. Chính quyền địa phương thường xuyên phối hợp với Ban quản lý KCN kiểm tra việc xả nước thải và khói bụi trong khu vực KCN. Tháng 5/2019, KCN có nhà máy BKT cũng hoạt động phụ trợ cho nhà máy thép Việt Nhật cũng có gây nên tiếng ồn. Tuy nhiên, sau khi có phản ánh của Nhân dân, chính quyền xã Hoàng Động đã phối hợp với doanh nghiệp, kết hợp với các cơ quan chức năng của địa phương xử lý các trường hợp gây tiếng ồn tại KCN, đến nay nhà máy BKT đã chuyển hoạt động sang may khẩu trang, như vậy tiếng ồn trong KCN không còn nữa.

Ngay sau khi có thông tin phản ánh về vấn đề ô nhiễm môi trường, đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Phòng cũng đã có buổi làm việc với chủ đầu tư. Tại thời điểm kiểm tra cho thấy, hệ thống xử lý nước thải đang vận hành và truyền dữ liệu trực tiếp về Sở này. Theo nhật ký vận hành, hệ thống xử lý nước thải và kết quả quan trắc của trạm quan trắc tự động chiết xuất tự động từ ngày 11-16/7/2020 của đơn vị đạt quy chuẩn cho phép. Tại vị trí xả thải của công ty, qua kiểm tra, nước thải không có mùi hôi thối. Kết quả kiểm tra cho thấy chủ đầu tư KCN Nam Cầu Kiền nghiêm túc chấp hành quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Như vậy, thông tin phản ánh về ô nhiễm môi trường tại KCN Nam Cầu Kiền là thiếu cơ sở, không có căn cứ pháp lý.

Mới đây, Bộ Tài nguyên & Môi trường đã có Quyết định trao tặng Giải thưởng Môi trường Việt Nam năm 2019 cho ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Shinec, Chủ đầu tư KCN Nam Cầu Kiền (Thủy Nguyên, Hải Phòng) do có thành tích xuất sắc trong bảo vệ môi trường từ năm 2017 đến năm 2019. Đây là lần thứ 2 ông Phạm Hồng Điệp vinh dự được nhận Giải thưởng cao quý này.

THÀNH DƯƠNG